Artykuł poglądowy
Wybrane zagadnienia z terapii muzyką osób chorujących na zaburzenia otępienne

Związek pomiędzy muzyką i medycyną jest opisywany szeroko jako zjawisko wielopłaszczyznowe. Muzyka bywa wykorzystywana w celu regulowania stanów fizjologicznych oraz psychologicznych. Badania nad strukturą dźwięku, muzyką oraz jej odbiorem pokazują, że należy ją rozpatrywać również pod kątem elementów dzieła muzycznego (rytm, melodia, tempo, dynamika, harmonia) oraz możliwości percepcyjnych pacjenta. Ma to ogromne znaczenie szczególnie w holistycznym podejściu w medycynie oraz nowoczesnej rehabilitacji w połączeniu z muzykoterapią. Muzykoterapia u osób starszych, cierpiących z powodu zaburzeń otępiennych, jest obszarem intensywnie rozwijanym w ostatnich latach. Wynika to także z faktu, że obserwuje się postępujące starzenie się populacji ludzkiej (Krzyżanowski 2004). Zwiększa się w tej grupie odsetek osób cierpiących na zaburzenia psychiczne, z których najczęstszymi są zespoły otępienne oraz zaburzenia nastroju. Muzykoterapia może stanowić cenne wsparcie w rehabilitacji oraz opiece nad osobą chorującą na otępienie. Liczne badania wskazują na znaczenie poszczególnych technik zastosowania muzykoterapii lub muzyki w postępowaniu z osobami z otępieniem. W artykule omówiono wybrane techniki muzykoterapeutyczne stosowane w medycynie, wartość muzykoterapii w zaburzeniach otępiennych, inicjatywy terapeutyczne z wykorzystaniem muzyki oraz jej funkcje w terapii osób z otępieniem. Przedstawiono podobieństwa oraz różnice w badaniach nad muzykoterapią zaburzeń otępiennych w Europie i Stanach Zjednoczonych w ostatnich latach. Wśród najczęściej pojawiających się w badaniach technik są: stymulacja muzyczna, muzyczna reminiscencja, wspólne śpiewanie, muzyka i ruch, tańce towarzyskie, integracyjne. Autorzy artykułu prezentują doniesienia teoretyczne oraz przedstawiają wybrane badania dotyczące zastosowania muzykoterapii u osób z zaburzeniami otępiennymi.

Conjunction between music and medicine is described widely as a multi-faceted phenomenon. Music is used to regulate physiological and mental states. Studies about sound structure and music and its perception show that music should also be considered from the perspective of musical work elements (rhythm, melody, tempo, dynamics) and patients’ perceived capabilities. It is of great importance especially in a holistic approach in medicine and modern rehabilitation combined with music therapy. Music therapy for older people suffering from dementia disorders has been developing intensively in recent years and it is because the human population is gradually getting older (Krzyżanowski 2004). In addition, mental disorders, especially dementia and mood disorders, are becoming more common in this group. Music therapy can provide a valuable support in rehabilitation and daily care of people with dementia. The studies show the importance of using particular techniques of music therapy when taking care of people with dementia. The paper presents selected music therapy techniques used in medicine, the value of music therapy in dementia disorder and therapeutic initiatives with music use and its functions in therapy of people with dementia. Text analysis shows similarities and differences in studies about music therapy in dementia disorders in both Europe and the USA in the last years. The most common techniques shown in the research are: music stimulation, music reminiscence, music and movement and social dancing. The authors present a theory report on music therapy use in dementia disorders and they show selected studies referring to use of this method in therapy.