Artykuł przeglądowy
Toksyczna nekroliza naskórka

Toksyczna nekroliza naskórka (zespół Lyella) to zagrażająca życiu choroba skóry i błon śluzowych, rozwijająca się po ekspozycji na niektóre leki. Powstające w keratynocytach metabolity leków stymulują produkcję TNF-α, który aktywuje apoptozę kolejnych komórek naskórka. Toksyczna nekroliza naskórka objawia się rumieniem wielopostaciowym, złuszczającymi się pęcherzami i martwicą, prowadzącymi do spełzania dużych powierzchni naskórka. Zmiany dotyczą skóry i błon śluzowych. Śmiertelność w zespole Lyella wynosi 30–40%. Chorych leczy się objawowo, stosując odpowiednie nawodnienie i profilaktykę zakażeń. Podejmowano próby leczenia przyczynowego (glikokortykosteroidy, cyklosporyna A, cyklofosfamid, immunoglobuliny podawane dożylnie), lecz wyniki dotyczące skuteczności leczenia są sprzeczne.

Toxic epidermal necrolysis (TEN, Lyell’s syndrome) is a life-threatening disease of the epidermis and mucous membranes, appearing after exposure to certain drugs. The metabolites of drugs produced in keratinocytes activate the in situ synthesis of TNF-α followed by the process of apoptosis. The symptoms of TEN are erythema multiforme, flaccid bullae and epidermal necrosis followed by massive loss of epidermis of skin and mucosa as well. TEN mortality rate is between 30% to 40%. The therapy of TEN patients includes monitoring of fluid balance and the prevention of systemic infections. Specific therapy for TEN (corticosteroids, cyclosporin A, cyclophosphamide, iv immunoglobulin) is still controversial.