Bezpieczeństwo stosowania statyn w przewlekłych chorobach wątroby

Choroby sercowo-naczyniowe są najczęstszą przyczyną zachorowalności, hospitalizacji i umieralności w Polsce i na świecie. Do głównych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego należą zaburzenia w gospodarce lipidowej, zwłaszcza zwiększone stężenie cholesterolu LDL, które jest najbardziej rozpowszechnionym i najgorzej kontrolowanym spośród nich. Stosowanie statyn stanowi złoty standard w leczeniu zaburzeń lipidowych, są one lekami pierwszego rzutu. Wśród osób z przewlekłymi chorobami wątroby zaburzenia lipidowe i choroby sercowo-naczyniowe są równie powszechne jak w populacji ogólnej, a w niektórych schorzeniach wątroby nawet częstsze. Niestety bardzo często u pacjentów z chorobami wątroby statyny nie są stosowane, są odstawiane, ich dawki są redukowane lub stosuje się dawki zbyt małe – z obawy przed niekorzystnym wpływem na wątrobę. W konsekwencji pacjenci z wysokim lub bardzo wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym nie są w ogóle leczeni hipolipemizująco, co istotnie zwiększa ryzyko zgonu z przyczyn naczyniowych. Liczne badania wykazały, że stosowanie statyn u osób z przewlekłymi chorobami wątroby jest bezpieczne, a obecność przewlekłej choroby wątroby czy stabilnie podwyższonych poziomów aminotransferazy alaninowej nie stanowi przeciwwskazania do ich włączenia ani wskazania do odstawienia czy do redukcji dawki. W ocenie wskazań do stosowania statyn i docelowych wartości LDL należy brać pod uwagę kategorię ryzyka sercowo-naczyniowego. Działanie plejotropowe, pozalipidowe, statyn ma korzystny wpływ na funkcjonowanie wątroby i historię naturalną przewlekłych chorób wątroby, zwłaszcza stłuszczeniowej choroby wątroby związanej z dysfunkcją metaboliczną, zakażeń wirusami HBV i HCV oraz wyrównanej marskości wątroby o każdej etiologii. U pacjentów po transplantacji wątroby leczonych immunosupresyjnie oraz u chorych z przewlekłym zapaleniem wątroby typu C kwalifikowanych do leczenia za pomocą leków działających bezpośrednio na wirusa należy sprawdzić potencjalne interakcje lekowe przed włączeniem statyny.