Charakterystyka zespołu zaniedbywania połowiczego; specyfika opieki pielęgniarskiej

Zespół zaniedbywania połowiczego występuje po uszkodzeniu jednej półkuli mózgu, najczęściej prawej (niedominującej) i polega na
nieświadomości istnienia przestrzeni osobniczej i pozaosobniczej po stronie przeciwległej do uszkodzonej półkuli. Są to złożone zaburzenia
w zakresie różnych modalności zmysłowych: wzrokowej, słuchowej, czuciowej lub kinestetyczno-ruchowej, przede wszystkim
jednak pomijanie stronne jest zaburzeniem poznawczym. Pacjenci żyją w okrojonej przestrzeni, nie zdając sobie sprawy z ograniczeń
w funkcjonowaniu.

Przyczyny i patomechanizm zespołu zaniedbywania połowiczego nadal nie są do końca poznane. Wpływ na powstawanie zaburzeń ma
uszkodzenie różnych struktur mózgowych. Wskazuje się na neuropsychologiczne podłoże zjawiska poprzez analizę procesów ustosunkowania,
uwagi i emocji. Diagnostyka opiera się głównie na testach neuropsychologicznych. W obrazie klinicznym zespołu zaniedbywania
uwagę zwracają zaburzenia komunikacji, odtwarzania, orientacji względem bodźców ze strony pomijanej, często przy zachowaniu prawidłowych
funkcji czucia i ruchu.

Postępowanie reedukacyjne jest wciąż na etapie badawczym. Opiera się głównie na programach rehabilitacyjnych z elementami psychologii
mających na celu wyróżnianie bodźców pomijanej strony, stymulację zaniedbywanych części ciała, usprawnianie analizy wzrokowoprzestrzennej
i integrację percepcyjno-motoryczną. Specyficzne problemy pacjenta wymagają od zespołu terapeutycznego odpowiedniego
podejścia. Ważne jest uświadomienie i motywowanie chorego, eliminowanie objawów pomijania, a w efekcie poprawa samodzielności
i jakości życia chorego.

Celem pracy jest charakterystyka zespołu zaniedbywania połowiczego oraz przedstawienie postępowania pielęgniarskiego nastawionego
na zmniejszenie występujących zaburzeń i poprawę funkcjonowania pacjenta w czynnościach codziennych.

Hemineglect results from the damage of the single, usually right brain hemisphere (non-dominant one). It consists of the lack of awareness of
the intra- and extrapersonal space contralaterally to the affected hemisphere. This disturbance combines complex abnormalities in various
modalities of special senses: visual, auditory, sensory, and kinesthetic-motor one. Hemineglect is predominantly a cognitive disorder. Patients
live in limited space, being unaware of functional restrictions.

Causes and pathomechanisms of hemineglect remain poorly understood. The occurrence of the disorder results from the damage of the
various cerebral structures. Analysis of the attitude, attention and emotions suggests the neuropsychological background of that phenomenon.
The diagnosis of hemineglect is based mainly on neuropsychological testing. Clinical picture of the hemineglect syndrome is dominated
by the disordered communication, recall, orientation towards the stimuli coming from the neglected side, frequently with preserved motor
and sensory functions.

Reeducational management is still at the research stage. It is based mainly on the rehabilitation programs including psychological elements
that promote stimuli from the neglected side, stimulation of the neglected parts of the body, improvement of the visuospatial analysis, as well as the perceptive-motor integration. Specific patient’s problems require the adequate approach of the therapeutic team. Important
activities include motivation and making patient aware of the deficit, elimination of the neglect signs, and consequently, improvement of
patient’s self-dependence and quality of life.

The goal of this work is the presentation of the hemineglect syndrom characteristics and the nursing proceedings aimed at the alleviation of
the occuring disorders, and at improving patients performance in their daily funcions.