Ciężka łuszczyca plackowata z towarzyszącym łysieniem bliznowaciejącym leczona adalimumabem – opis przypadku

Wprowadzenie. Inhibitory TNF-α znajdują zastosowanie w leczeniu wielu chorób o podłożu immunologicznym, w tym ciężkiej łuszczycy plackowatej. Liszaj płaski przymieszkowy jest dermatozą zapalną, która typowo występuje u kobiet w wieku okołomenopauzalnym i jest przyczyną postępującego łysienia bliznowaciejącego. Uważa się, że TNF-α odgrywa ogromną rolę zarówno w patogenezie łuszczycy, jak i liszaja płaskiego przymieszkowego, w którym odpowiada za uruchomienie procesu apoptozy keratynocytów warstwy podstawnej. W piśmiennictwie opisano pojedyncze przypadki liszaja płaskiego przymieszkowego obserwowanego w trakcie terapii ciężkiej łuszczycy i łuszczycowego zapalenia stawów lekami z grupy anty-TNF-α.

Cel pracy. Przedstawienie i omówienie przypadku chorej z ciężką postacią łuszczycy plackowatej z towarzyszącym łysieniem bliznowaciejącym leczonej adalimumabem.

Opis przypadku. Pacjentka 54-letnia z ciężką łuszczycą plackowatą i łuszczycowym zapaleniem stawów leczona adalimumabem, z kilkuletnim wywiadem utraty i przerzedzenia włosów. W trakcie terapii biologicznej obserwowano niemal całkowite ustąpienie skórnych zmian łuszczycowych, jednak w obrębie skóry owłosionej głowy stwierdzono rozlane łysienie bliznowaciejące i obecność hiperkeratotycznych grudek przymieszkowych, ale bez cech stanu zapalnego. Na podstawie obrazu klinicznego i badania histopatologicznego rozpoznano liszaj płaski przymieszkowy. Zastosowano leczenie miejscowe z dobrym efektem.

Wnioski. U przedstawionej pacjentki terapia inhibitorem TNF-α okazała się skuteczna w leczeniu zmian łuszczycowych. Prawdopodobnie miała ona również wpływ na zahamowanie aktywnych, zapalnych wykwitów liszaja płaskiego przymieszkowego.

Introduction. Tumor necrosis factor α (TNF-α) inhibitors are used in the management of many immune-mediated diseases, including the treatment of severe plaque psoriasis. Lichen planopilaris is an inflammatory dermatosis, which typically affects women at the perimenopausal age and is a cause of progressive cicatricial alopecia. It is stated that TNF-α plays an important role in the pathogenesis of both psoriasis and lichen planopilaris, in which it is responsible for apoptosis of basement layer keratinocytes. There are few reports in the literature concerning lichen planopilaris observed during treatment of psoriasis and psoriatic arthritis with TNF-α antagonists.

Objective. To present and discuss the case of a patient with severe plaque psoriasis with coexisting scarring alopecia treated with adalimumab.

Case report. A 54-year-old female patient with a few-year history of hair loss was treated with adalimumab for severe plaque psoriasis. During biologic therapy almost complete remission of psoriatic lesions was observed, but in the scalp area diffuse scarring alopecia with hyperkeratotic perifollicular papules was seen, with no features of inflammation. On the basis of clinical appearance and histopathological examination a diagnosis of lichen planopilaris was established. A topical treatment was applied with good results.

Conclusions. In the presented case the therapy with TNF-α antagonist was effective in the treatment of psoriasis. Probably, it also inhibited active lesions of lichen planopilaris.