Cyklofosfamid w leczeniu zmian skórnych u chorych z postacią uogólnioną twardziny układowej
Autor: Małgorzata Lipko
Data: 05.08.2020
Źródło: Kersten BE, den Broeder N, van den Hoogen FHJ et al. Treatment with cyclophosphamide i.v. pulse therapy is an option for effective treatment of skin fibrosis in patients with early systemic sclerosis. Rheumatology 2020;59:1550-1555.
Wyniki retrospektywnego badania holenderskich naukowców potwierdzają, że chorzy z postacią uogólnioną twardziny układowej (dcSSc, diffuse cutaneous systemic sclerosis) i postępującym zajęciem skóry w przebiegu choroby, mogą odnieść korzyść ze stosowania cyklofosfamidu (Kersten et al, Rheumatology).
U 43% badanych z wczesną postacią dsSSc uzyskano odpowiedź na leczenie ocenianą w 12 miesiącu, po zastosowaniu co najmniej 6 wlewów dożylnych cyklofosfamidu wg schematu 750mg/m2 pc/miesiąc. Odpowiedź na leczenie zdefiniowano jako zmniejszenie wskaźnika Rodnana (mRSS) o co najmniej 5 i o 25% w stosunku do wartości wyjściowej. Po 12 miesiącach średnia redukcja w zakresie mRSS wynosiła 3.9. U chorych z postacią ograniczoną SSc (lcSSc, limited cutaneous systemic sclerosis) obraz zmian skórnych pozostawał stabilny. Nieuzyskanie odpowiedzi na leczenie po 6 miesiącach terapii cyklofosfamidem znacznie zmniejszało prawdopodobieństwo uzyskania poprawy w dalszym okresie. Tylko u 29% chorych, którzy nie odpowiedzieli na leczenie do 6 miesiąca, obserwowano poprawę w zakresie zmian skórnych w 12 miesiącu obserwacji, co wskazuje na konieczność rozważenia kontynuacji, bądź zmiany terapii po 6 miesiącach leczenia. Wnioski oparto o analizę przypadków 143 chorych – 44 z lcSSc i 99 z dsSSc. Średni czas trwania choroby od pierwszego objawu non-Raynaud (objaw twardziny układowej inny niż objaw Raynauda) wynosił 3,8 miesiąca. Średnie wyjściowe wartości mRSS u chorych z lcSSc i dsSSc wynosiły odpowiednio 3 i 17. Cyklofosfamid stosowany był u chorych z postępującymi zmianami skórnym i/lub śródmiąższową chorobą płuc. U chorych z postępującą postacią choroby lub nieskutecznością terapii cyklofosfamidem, rozważano kwalifikację do procedury autologicznego przeszczepu komórek macierzystych (ASCT, autologous stem cell transplantation).
opracowała: dr n. med. Marta Madej
opracowała: dr n. med. Marta Madej