Częste infekcje zwiększają ryzyko zachorowania na olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic
Autor: Alicja Kostecka
Data: 23.05.2017
Źródło: AK/Infections and the risk of incident giant cell arteritis: a population-based, case-control study. Rhee RL, Grayson PC, Merkel PA, Tomasson G. Ann Rheum Dis. 2017 Jun;76(6):1031-1035
Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic (OZT) należy do układowych zapaleń naczyń, w których zmiany obejmują duże i średnie tętnice. Występuje typowo u osób po 50 roku życia. Przyczyna choroby nie jest znana, ale uważa się iż pewna rolę w etiopatogenezie choroby mogą odgrywać zmiany w układzie immunologicznym, którym sprzyjają częste infekcje.
W ostatnim czasie pojawiły się doniesienia naukowe o tym, iż wirus ospy wietrznej-półpaśca (Varicella-zoster virus – VZV) może mieć związek z zachorowaniami na OZT, gdyż w bioptatach tętnic skroniowych stwierdzono obecność antygenów tego wirusa. Sugerowano także, iż leki przeciwwirusowe mogą znaleźć zastosowanie w leczeniu tej choroby, jednak informacje te dotychczas nie zostały potwierdzone.
Na podstawie bazy danych medycznych (THIN) dotyczących mieszkańców Wielkiej Brytanii zbadano częstość występowania infekcji (ze szczególnym uwzględnieniem półpaśca i ospy wietrznej) poprzedzających zachorowanie na OZT.
Badaniem objęto grupę 4559 chorych z rozpoznaniem OZT oraz 22795 osób odpowiednio dobranej grupy kontrolnej. Stwierdzono większą liczbę (różnica istotna statystycznie) różnych infekcji (dróg oddechowych, moczowych, przewodu pokarmowego, skóry i tkanek miękkich oraz spojówek), a także infekcji spowodowanych wirusem VZV poprzedzających zachorowanie na OZT w grupie badanej względem grupy kontrolnej. Dodatkowo, im większa była liczba przebytych infekcji, tym większe było ryzyko zachorowania na OZT (współczynnik ryzyka w zależności od liczby infekcji 1; 2-4, >5 wynosił odpowiednio 1.28, 1.60, 2.18). Wzrost ryzyka zachorowania na OZT w związku zakażeniem VZV był niewielki – skorygowany współczynnik IRR wyniósł 1.17, zauważono natomiast pewną dodatnią korelację ze szczepieniami przeciwko VZV- dane te dotyczyły tylko 115 chorych i wymagają potwierdzenia w dalszych obserwacjach. Dodatkowe obliczenia statystyczne miały na celu sprawdzenie wpływu infekcji w określonych przedziałach czasowych przed rozpoznaniem OZT <1 roku, 1-2, 2-3 ,3-4, 4-5, 5-10, >10 lat. Okazało się, iż we wszystkich przedziałach czasu częste infekcje (o różnej lokalizacji) zwiększają ryzyko zachorowania na OZT.
Naukowcy widzą kilka możliwości interpretacji uzyskanych wyników. Infekcje poprzez stymulację układu immunologicznego mogą sprzyjać wystąpieniu rzadkiej choroby o podłożu immunologicznym, jakim jest OZT, ale być może to sama choroba powoduje zaburzenia w funkcjonowaniu układu odpornościowego, co jest powodem częstszych zakażeń. W grupie badanej infekcje mogły być częściej rozpoznawane ze względu na występowanie objawów związanych z OZT np. takich jak gorączka. Ponieważ OZT występuję u osób po 50 roku życia, wzrost częstości infekcji może mieć związek z dysfunkcją układu immunologicznego spowodowanego jego starzeniem się. Na koniec w rozważanych teoriach pojawia się nowe zagadnienie mikrobiomu naczyniowego.
Na podstawie bazy danych medycznych (THIN) dotyczących mieszkańców Wielkiej Brytanii zbadano częstość występowania infekcji (ze szczególnym uwzględnieniem półpaśca i ospy wietrznej) poprzedzających zachorowanie na OZT.
Badaniem objęto grupę 4559 chorych z rozpoznaniem OZT oraz 22795 osób odpowiednio dobranej grupy kontrolnej. Stwierdzono większą liczbę (różnica istotna statystycznie) różnych infekcji (dróg oddechowych, moczowych, przewodu pokarmowego, skóry i tkanek miękkich oraz spojówek), a także infekcji spowodowanych wirusem VZV poprzedzających zachorowanie na OZT w grupie badanej względem grupy kontrolnej. Dodatkowo, im większa była liczba przebytych infekcji, tym większe było ryzyko zachorowania na OZT (współczynnik ryzyka w zależności od liczby infekcji 1; 2-4, >5 wynosił odpowiednio 1.28, 1.60, 2.18). Wzrost ryzyka zachorowania na OZT w związku zakażeniem VZV był niewielki – skorygowany współczynnik IRR wyniósł 1.17, zauważono natomiast pewną dodatnią korelację ze szczepieniami przeciwko VZV- dane te dotyczyły tylko 115 chorych i wymagają potwierdzenia w dalszych obserwacjach. Dodatkowe obliczenia statystyczne miały na celu sprawdzenie wpływu infekcji w określonych przedziałach czasowych przed rozpoznaniem OZT <1 roku, 1-2, 2-3 ,3-4, 4-5, 5-10, >10 lat. Okazało się, iż we wszystkich przedziałach czasu częste infekcje (o różnej lokalizacji) zwiększają ryzyko zachorowania na OZT.
Naukowcy widzą kilka możliwości interpretacji uzyskanych wyników. Infekcje poprzez stymulację układu immunologicznego mogą sprzyjać wystąpieniu rzadkiej choroby o podłożu immunologicznym, jakim jest OZT, ale być może to sama choroba powoduje zaburzenia w funkcjonowaniu układu odpornościowego, co jest powodem częstszych zakażeń. W grupie badanej infekcje mogły być częściej rozpoznawane ze względu na występowanie objawów związanych z OZT np. takich jak gorączka. Ponieważ OZT występuję u osób po 50 roku życia, wzrost częstości infekcji może mieć związek z dysfunkcją układu immunologicznego spowodowanego jego starzeniem się. Na koniec w rozważanych teoriach pojawia się nowe zagadnienie mikrobiomu naczyniowego.
