Czy mycie rąk i obcinanie paznokci chroni przed pasożytami?
Autor: Andrzej Kordas
Data: 18.06.2015
Źródło: Mahmud MA, Spigt M, Bezabih AM, Pavon IL, Dinant G-J, Velasco RB (2015) Efficacy of Handwashing with Soap and Nail Clipping on Intestinal Parasitic Infections in School-Aged Children: A Factorial Cluster Randomized Controlled Trial. PLoS Med 12(6): e10018
Poprzednie badania naukowe wykazały, iż choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego występują endemicznie głównie wśród dzieci w wieku szkolnym. Dominującą rolę w ograniczeniu zapadalności na parazytozy przewodu pokarmowego odgrywa przestrzeganie podstawowych zasad higieny osobistej. Mahmud Abdulkader Mahmud i wsp. zaprojektowali badanie, którego celem była ocena wpływu mycia rąk wodą z mydłem oraz obcinania paznokci na zapobieganie infekcjom pasożytami przewodu pokarmowego. Wyniki badania opublikowano na łamach PLOS Medicine.
Badaniem objęto grupę 367 dzieci w wieku 6 – 15 lat niezarażonych w momencie kwalifikowania do badania pasożytami. Uczestników badania przyporządkowano losowo do jednej z czterech grup. W grupie pierwszej zalecano regularne mycie rąk oraz obcinanie paznokci, w drugiej i trzeciej – jedną z tych interwencji, a grupa czwarta była grupą kontrolną. Po sześciu miesiącach obserwacji przebadano próbki kału metodą bezpośrednią, zagęszczającą oraz badaniem rozmazu wg Kato i Katza. Stężenia hemoglobiny oznaczano za pomocą spektrofotometru HemoCue. Głównym ocenianym punktem końcowym była częstość występowania infekcji parazytoz przewodu pokarmowego oraz ich nasilenie. Drugorzędowym punktem końcowym była częstość występowania niedokrwistości. Uzyskane wyniki skorygowano względem płci, wieku, źródła spożywanej wody, korzystania z latryny, wcześniejszego leczenia parazytoz, mycia rąk wodą z mydłem i/lub obcinania paznokci w momencie rozpoczęcia badania.
U 14% (95% CI: 9% - 19%) dzieci z grupy myjącej ręce wodą z mydłem wystąpiła infekcja pasożytnicza w porównaniu z 29% (95% CI: 22% - 36%) dzieci, które rąk nie myły (AOR 0.32, 95% CI: 0.17 - 0.62). W grupie dzieci, u których wdrożono obcinanie paznokci odsetek ten wyniósł 17% (95% CI: 12% to 22%), co stanowiło znacznie mniejszy odsetek w porównaniu z grupą dzieci nieobcinających paznokci - 26% (95% CI: 20% - 32%; AOR 0.51, 95% CI: 0.27 - 0.95).
Niedokrwistość stwierdzono u 13% (95% CI: 8% to 18%) dzieci myjących ręce wodą z mydłem oraz 23% (95% CI: 17% - 29%) dzieci niemyjących rąk (AOR 0.39, 95% CI: 0.20 - 0.78). Częstość występowania anemii nie różniła się znamiennie pomiędzy grupami różniącymi się pod względem wdrożenia obcinania paznokci (AOR 0.53, 95% CI: 0.27 to 1.04).
Reasumując, mycie rąk wodą z mydłem oraz obcinanie paznokci raz w tygodniu znacząco obniżają ryzyko wystąpienia parazytozy przewodu pokarmowego. Dodatkowo, mycie rąk wodą z mydłem znamiennie redukuje częstość występowania anemii związanej z infekcją pasożytniczą wśród dzieci w wieku szkolnym.
U 14% (95% CI: 9% - 19%) dzieci z grupy myjącej ręce wodą z mydłem wystąpiła infekcja pasożytnicza w porównaniu z 29% (95% CI: 22% - 36%) dzieci, które rąk nie myły (AOR 0.32, 95% CI: 0.17 - 0.62). W grupie dzieci, u których wdrożono obcinanie paznokci odsetek ten wyniósł 17% (95% CI: 12% to 22%), co stanowiło znacznie mniejszy odsetek w porównaniu z grupą dzieci nieobcinających paznokci - 26% (95% CI: 20% - 32%; AOR 0.51, 95% CI: 0.27 - 0.95).
Niedokrwistość stwierdzono u 13% (95% CI: 8% to 18%) dzieci myjących ręce wodą z mydłem oraz 23% (95% CI: 17% - 29%) dzieci niemyjących rąk (AOR 0.39, 95% CI: 0.20 - 0.78). Częstość występowania anemii nie różniła się znamiennie pomiędzy grupami różniącymi się pod względem wdrożenia obcinania paznokci (AOR 0.53, 95% CI: 0.27 to 1.04).
Reasumując, mycie rąk wodą z mydłem oraz obcinanie paznokci raz w tygodniu znacząco obniżają ryzyko wystąpienia parazytozy przewodu pokarmowego. Dodatkowo, mycie rąk wodą z mydłem znamiennie redukuje częstość występowania anemii związanej z infekcją pasożytniczą wśród dzieci w wieku szkolnym.