DEBATE
Carotid artery stenting in stroke prevention – an interventional cardiologist’s standpoint

Jak wynika z danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w 2001 r. na świecie z powodu udaru mózgu zmarło 5,5 mln osób, tj. każde 1,5 zgonu na tysiąc mieszkańców spowodowane było udarem. Powoduje to, że udar mózgu jest trzecią przyczyną zgonów w ogóle – po zawałach serca i nowotworach. Polska w statystykach WHO zajmuje 3. miejsce pod względem zgonów, których przyczyną jest udar mózgu – po Rumunii i Węgrzech. Z szacunkowych obliczeń wynika, że w Polsce rocznie rozpoznaje się od 6 do 8 tys. udarów mózgu spowodowanych zwężeniem tętnicy szyjnej lub kręgowej. Całkowita liczba pacjentów, którzy przebyli udar niedokrwienny mózgu w wyniku zwężenia tętnicy szyjnej jest nieznana, podobnie jak nie jest wiadoma liczba osób, które mają istotne zwężenie tętnicy szyjnej i potencjalnie są zagrożone udarem mózgu. Z przytoczonych danych wynikają dwie przesłanki:
1) w Polsce nie przywiązuje się wystarczającej wagi do wyszukiwania osób ze zwężoną tętnicą szyjną lub kręgową, mimo że są nieinwazyjne metody (Doppler, CT, MRI), które znakomicie nadają się do wykonywania badań przesiewowych, zwłaszcza w populacji obciążonej wysokim ryzykiem zgonu z przyczyn sercowo-mózgowo-naczyniowych;
2) odsetek chorych poddanych zarówno operacyjnemu, jak i coraz częściej przezskórnemu leczeniu zwężeń tętnic szyjnych jest zbyt mały, co także jest konsekwencją problemu poruszonego wyżej.

Endarteriektomia chirurgiczna była do niedawna uważana za złoty standard leczenia zwężenia tętnicy szyjnej. W trzech badaniach z randomizacją (NASCET, ESCT, ACAS) wykazano bezspornie jej większą skuteczność nad leczeniem zachowawczym, zarówno u chorych objawowych, po przebytym już udarze mózgu lub TIA (transient ischemic attack, przejściowy napad niedokrwienny), jak i z bezobjawowym zwężeniem tętnicy szyjnej [1–3]. Jak jednak wynika z wyżej wymienionych badań, metoda chirurgiczna jest obciążona 3–6% ryzykiem wystąpienia poważnego powikłania, jakim jest udar mózgu. Problemem pozostaje też okołooperacyjne uszkodzenie nerwu twarzowego oraz niedostępność dla chirurga wysoko położonych, wewnątrzczaszkowych zwężeń tętnicy szyjnej wewnętrznej. Dlatego też szukając alternatywy dla chirurgii, rozpoczęto zabiegi angioplastyki balonowej, a wkrótce potem implantacji stentów do zwężonych tętnic szyjnych. Pierwszy na świecie zabieg angioplastyki tętnicy szyjnej wykonał Mathias w 1979 r., w kolejnych latach zaczęto wykonywać zabiegi implantacji stentów [4]. W Polsce...


View full text...