Do 2050 r. w Europie będzie dwukrotnie więcej złamań biodra niż w XX w.
Rozmowa z prof. Ewą Sewerynek

O lekach, które mogą mieć wpływ na rozwój osteoporozy, błędach diagnostycznych, pułapkach związanych z tą chorobą oraz roli lekarza POZ we wczesnej diagnostyce – mówi prof. Ewa Sewerynek, kierownik Zakładu Zaburzeń Endokrynnych i Metabolizmu Kostnego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

Osteoporoza nie boli, nie daje oczywistych oznak oraz objawów klinicznych. Wczesne stadium choroby nie ujawnia się przy badaniu rentgenowskim. Jakie narzędzia diagnostyczne ma lekarz, by nie przeoczyć początkowej fazy osteoporozy i szybko wdrożyć leczenie?

Osteoporoza w przewadze dotyczy kobiet, stanowią one 80% chorych. Należy jednak pamiętać, że pozostałe 20% to mężczyźni, którzy także są narażeni na osteoporozę i złamania. W tym drugim wypadku często jest to osteoporoza nie pierwotna, tylko wtórna, powstała w przebiegu innych chorób. Populacja kobiet po 50. roku życia traci wydolność jajnikową – spada poziom estrogenów, co stanowi czynnik stymulujący nasilenie resorpcji kostnej. Osteoporoza zaczyna boleć w momencie, kiedy wystąpią złamania, czyli dochodzi do najgorszego powikłania, które w przypadku złamań biodra czy mnogich złamań kręgosłupa wiąże się także ze zwiększoną śmiertelnością.
By ułatwić sobie działania, opracowujemy zalecenia, standardy postępowania, które m.in. podkreślają, że trzeba zwracać uwagę na czynniki ryzyka, np. genetyczne – złamanie biodra u któregoś z rodziców, ale także przedwczesną menopauzę, stosowanie leków, w tym steroidów nadnerczowych. Do czynników ryzyka zaliczają się także współistniejące choroby, tj. nadczynność tarczycy, przytarczyc, cukrzyca i inne, niedobór wapnia i witaminy D3. W przypadku wystąpienia wspomnianych czynników należy wykonać badanie gęstości mineralnej kości, które jest badaniem pomocniczym. Na jego podstawie można stwierdzić, czy mamy problem wymagający profilaktyki, czy już należy wdrożyć leczenie. Ważna jest też ocena 10-letniego ryzyka złamania za pomocą kalkulatora FRAX, dostępnego w internecie. Pozwala to na zakwalifikowanie do leczenia pacjentek mających cechy densytometryczne osteopenii, ale będących w grupie wysokiego ryzyka złamań. Według standardów, każda kobieta po 65. roku życia i mężczyzna po 70. roku życia powinni mieć wykonane badanie densytometryczne i ewentualnie ocenę stanu układu kostnego. Ostatnie standardy podkreślają zaś, że w przypadku pacjentki czy pacjenta po złamaniu biodra, nawet bez wykonywania badania densytometrycznego, można zakwalifikować osobę do diagnostyki i leczenia...


Pełna treść artykułu...