Edukacja pacjentów w zapalnych chorobach reumatycznych – rekomendacje Europejskej Ligi Przeciwreumatycznej, pomiar potrzeb edukacyjnych – Pol-ENAT

Chorzy reumatyczni powinni być objęci kompleksowym postępowaniem terapeutycznym, uwzględniającym zarówno cele medyczne zatrzymujące postęp zmian, łagodzące przebieg choroby, jak i planową, zorientowaną na indywidualne potrzeby pacjentów edukację. Celem edukacji jest wyposażenie pacjenta i jego rodziny w niezbędną wiedzę na temat choroby, metod kompleksowego postępowania terapeutycznego oraz zachowań ograniczających skutki leczenia i przewlekły, postępujący przebieg choroby. Zaleca się, aby chory i jego rodzina lub opiekunowie poznali i zrozumieli podstawowe zasady leczenia i samoopieki wpływające na minimalizację bólu, cierpienia i niepełnosprawności, poprawiające komfort życia pacjenta. Badania potwierdzają, że edukacja przynosi wymierne korzyści w skutecznym radzeniu sobie z chorobą, zasadne jest więc, by była adekwatna do indywidualnych potrzeb i oczekiwań chorych. W trafnym rozpoznaniu problemów chorych, pomocne może być wprowadzone w praktykę reumatologiczną narzędzie do oceny potrzeb edukacyjnych Pol-ENAT. Zgodnie z rekomendacjami Europejskiej Ligi Przeciwreumatycznej (EULAR) pielęgniarce przypisuje się rolę edukatora w interdyscyplinarnym postępowaniu terapeutycznym w chorobach reumatycznych. Celem pracy jest omówienie rekomendacji EULAR dotyczących edukacji pacjentów w zapalnych chorobach reumatycznych i przedstawienie narzędzia badawczego Pol-ENAT. Przestrzeganie rekomendacji i identyfikacja potrzeb edukacyjnych chorych powinna umożliwić podjęcie adekwatnych i celowych działań profesjonalistów zdrowia, zmierzających do poprawy wiedzy i umiejętności radzenia sobie pacjentów z chorobą, co w efekcie przynieść może sprawniejsze ich funkcjonowanie, a tym samym lepszą jakość życia.

Rheumatology patients should be subjected to comprehensive therapeutic treatment, with regard to medical objectives such as stopping the progress of disease, as well objectives oriented to the individual needs of the patient’s education – its task is to provide the patient and his/her family with the necessary knowledge and methods of comprehensive therapeutic and behavioural treatment. It is recommended that patients and their caregivers know and understand the basic principles of treatment and self-care that can help in the reduction of pain, disease-related suffering, and disability. Studies show that education is beneficial for coping with the disease; therefore, it should be adjusted to the patients’ needs and expectations. Tools for evaluating educational needs (Pol-ENAT) might be helpful in rheumatological practice and in giving an accurate diagnosis of the patients’ problems. According to the recommendations of the European League Against Rheumatism (EULAR), a nurse is assigned the role of educator in an interdisciplinary treatment of rheumatic diseases. The aim of the manuscript is to discuss EULAR recommendations for patient education and to present the Pol-ENAT research tool. Compliance with recommendations and identification of the educational needs of patients allows adequate measures to be taken by health professionals, aimed at improvement of life quality in rheumatology patients, which can bring better functioning and thus a better quality of life.