Evidence-Based Practice (EBP) w praktyce zawodowej pielęgniarek — analiza wiedzy, postaw i umiejętności w zależności od wykształcenia

Wstęp. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych oparte na najnowszych wynikach badań naukowych jest warunkiem koniecznym do sprawowania opieki pielęgniarskiej na najwyższym poziomie.
Cel. Ocena wiedzy, postaw i umiejętności polskich pielęgniarek w zakresie zastosowania Evidence-Based Practice w praktyce zawodowej w zależności od wykształcenia.
Materiał i metody. 820 pielęgniarek i pielęgniarzy (19 mężczyzn), 306 (37%) miało wykształcenie średnie medyczne, 265 (32%) licencjackie, 249 (31%) magisterskie. Standaryzowany kwestionariusz Evidence-Based Practice (EBP) Profile Questionnaire z Uniwersytetu w Południowej Australii: 74 pytania zamknięte. Analiza rzetelności kwestionariusza, współczynnik α-Cronbacha: 0,905. Analiza statystyczna: nieparametryczny test Kruskala-Wallisa (p < 0,05), STATISTICA 12.
Wyniki. Wykształcenie badanych miało wpływ na rozumienie znaczenia terminu Evidence-Based Practice i jego rolę w pielęgniarstwie (p < 0,001). Pięćdziesiąt siedem procent magistrów zamierza rozwijać własne umiejętności w zakresie dostępu i oceny dowodów naukowych istotnych dla praktyki zawodowej (p < 0,001) oraz korzystać z odpowiedniej literatury naukowej w celu aktualizacji swojej wiedzy (p < 0,001). Osoby z wykształceniem licencjackim i magisterskim zdecydowanie częściej korzystały z elektronicznych baz piśmiennictwa naukowego i czytały wyniki opublikowanych badań naukowych (p < 0,001).
Wnioski.
1. W badanej grupie wykształcenie miało wpływ na poziom wiedzy, postaw i umiejętności pielęgniarek w zakresie zastosowania Evidence-Based Practice (EBP) w praktyce zawodowej.
2. Niewystarczająca znajomość zagadnień związanych z wykorzystywaniem dowodów naukowych w codziennej praktyce klinicznej pielęgniarek z wykształceniem średnim może wynikać z systemu kształcenia zawodowego pielęgniarek w Polsce, który obowiązywał przed wejściem Polski do Unii Europejskiej.
3. Bez względu na poziom wykształcenia, istnieje w badanej grupie konieczność stałego, ustawicznego aktualizowania
wiedzy z zakresu EBP.

Introduction. Upgrading of professional qualifications on the basis of the latest scientific research is a prerequisite to the provision of top-quality nursing care.

Aim. Knowledge, attitudes and skills of polish nurses in the application of Evidence-Based Practice (EBP) in professional practice depending on the education held.
Material and methods. 820 nurses (19 male), 306 (37%) with medium-level medical education, 265 (32%) with bachelor’s degree, 249 (31%) with master’s degree. The standardized questionnaire Evidence-Based Practice Profile Questionnaire. α-Cronbach coefficient: 0.905. Statistical analysis: Kruskal-Wallis test (p < 0.05), STATISTICA 12.
Results. The education of the nurses had an influence on their understanding of the term ‘EBP’ (p < 0.001). 57 nurses with a master’s degree intend to develop skills in the area of access to and evaluation of scientific evidence (p < 0.001). Nurses with a bachelor’s degree and a master’s degree used electronic scientific literature databases and got acquainted with the findings of research studies published (p < 0.001).
Conclusions.
1. Education affected the level of knowledge, attitudes and skills of nurses in the area of the application of EBP in professional practice.
2. Insufficient knowledge of issues related to the use of scientific evidence in everyday practice with medium-level education may result from the system of the education of nurses in Poland which had been in force prior to its entry into the European Union.
3. Irrespective of the level of education, there is a necessity of life-long updating by nurses of their knowledge in the area of EBP by participation in different forms of post-graduate education.