eISSN: 1689-3530
ISSN: 0867-4361
Alcoholism and Drug Addiction/Alkoholizm i Narkomania
Bieżący numer Archiwum Online first O czasopiśmie Rada naukowa Bazy indeksacyjne Prenumerata Kontakt Zasady publikacji prac Opłaty publikacyjne Standardy etyczne i procedury
Panel Redakcyjny
Zgłaszanie i recenzowanie prac online
4/2023
vol. 36
 
Poleć ten artykuł:
Udostępnij:
streszczenie artykułu:
Artykuł oryginalny

Frustracja podstawowych potrzeb psychologicznych a ryzyko problemowego używania internetu: mediująca rola hedonistycznych i kompensacyjnych oczekiwań efektów

Marta Rokosz
1
,
Ryszard Poprawa
1
,
Maciej Barański
1
,
Paulina Macyszyn
1

  1. Institute of Psychology, University of Wroclaw, Wroclaw, Poland; Instytut Psychologii, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław, Polska
Data publikacji online: 2024/05/23
Pełna treść artykułu Pobierz cytowanie
 
Metryki PlumX:
Wprowadzenie:
Teoria podstawowych potrzeb psychologicznych zakłada, że frustracja trzech podstawowych potrzeb psychologicznych: autonomii, więzi i kompetencji, prowadzi do złego samopoczucia oraz może zakłócać funkcjonowanie i rozwój. Stany te wymagają redukcji nieprzyjemnych napięć i kompensacji deficytów. Funkcje te może spełniać korzystanie z różnych aplikacji internetowych, zwłaszcza jeżeli jednostki oczekują od nich hedonistycznych i kompensacyjnych efektów. Używanie internetu w tym celu stwarza ryzyko problemowego zaangażowania z objawami przypominającymi uzależnienie. Celem badania było poznanie związku pomiędzy frustracją podstawowych potrzeb psychologicznych a ryzykiem Problemowego Używania Internetu (PUI). Jako mediatory tej relacji uwzględniono oczekiwania efektów używania internetu.

Materiał i metody:
W badaniu wzięło udział 724 uczestników (59% stanowiły kobiety). Wykorzystano Skalę Zaspokojenia i Frustracji Podstawowych Potrzeb Psychologicznych, Test Używania Internetu oraz Kwestionariusz Oczekiwanych Efektów Używania Internetu. Przeprowadzono analizę korelacji, regresję wielokrotną i analizę ścieżek.

Wyniki:
Oczekiwania kompensacyjne i hedonistyczne wiązały się pozytywnie z PUI. Frustracja potrzeb wiązała się z PUI zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio poprzez oczekiwane efekty.

Omówienie:
Uzyskane wyniki wskazują na znaczenie frustracji podstawowych potrzeb psychologicznych, zwłaszcza potrzeby kompetencji, dla ryzyka PUI, z mediacyjną funkcją oczekiwanych efektów korzystania z internetu.

Wnioski:
Frustracja podstawowych potrzeb psychologicznych jest istotnym predyktorem ryzyka PUI. Rola oczekiwań efektów korzystania z internetu jest kluczowa w wyjaśnieniu tego powiązania. Dalsze badania powinny uwzględniać rodzaje aktywności podejmowanych w internecie, zwłaszcza takich, które spełniają oczekiwania hedonistyczne i kompensacyjne.



Introduction:
Basic psychological needs theory states that the frustration of the three fundamental psychological needs, which are autonomy, relatedness and competence, leads to a sense of malaise and may disturb performance and development. These states require the reduction of unpleasant tension and deficit compensation. The use of various internet applications may fulfil these functions, especially if individuals expect hedonistic and compensatory outcomes. Using the internet for these purposes creates the risk of problematic engagement with addiction-like symptoms. The study aimed to explore the relationship between the frustration of basic psychological needs and the risk of Problematic Internet Use (PIU). The outcome expectancies of internet use were included as mediators of this relationship.

Material and methods:
The study involved 724 participants (59% were females). The Scale of Satisfaction and Frustration of Basic Psychological Needs, the Internet Use Test, and The Questionnaire on the Outcome Expectancies of Internet Use were used. Correlation analysis, multiple regression and path analysis were carried out.

Results:
Compensatory and hedonistic expectancies were positively associated with PIU. Needs frustration was associated with PIU, both directly and indirectly through outcome expectancies.

Discussion:
The results highlight the significance of the frustration of fundamental psychological needs, especially competence need frustration and the risk of PIU with a mediating role for internet use outcome expectancies.

Conclusions:
Basic psychological needs frustration is a significant predictor of PIU risk. The role of internet use outcome expectancies is crucial in explaining this relationship. Further research should take types of internet activity, especially ones that fulfil hedonistic and compensatory expectancies into consideration.

słowa kluczowe:

potrzeby psychologiczne, frustracja, oczekiwania efektów używania internetu, Problemowe Używanie Internetu (PUI)

© 2024 Termedia Sp. z o.o.
Developed by Bentus.