KRONIKA NAUKOWA
58. Kongres Europejskiego Towarzystwa Chirurgii Serca i Naczyń (ESCVS), Warszawa, 30 kwietnia–2 maja 2009 roku

W wyniku głosowania Zarządu ESCVS, które odbyło się w 2007 roku w Wenecji, w dniach 30 kwietnia – 2 maja 2009 roku Warszawa stała się gospodarzem Europejskiego Kongresu Chirurgii Serca i Naczyń (ang. European Society for Cardiovascular Surgery – ESCVS).

Miejscem obrad był wygodny, przyjazny dla uczestników i znakomicie położony, bo w centrum miasta, Hotel Sofitel Victoria. Przybyło ponad 700 uczestników z 41 krajów Europy, Azji i Ameryki. Bogaty program naukowy i szkoleniowy obejmował sesje plenarne poświęcone m.in. najtrudniejszemu wyzwaniu współczesnej chirurgii, tj. tętniakom aorty: wstępującej, łuku, piersiowej i piersiowo-brzusznej, w całym złożonym aspekcie nowoczesnej diagnostyki, wyboru strategii leczenia i przeciwdziałaniu możliwym powikłaniom. Już od Kongresu ESCVS w Atenach (Grecja) w roku 2005 uznano, że to właśnie tętniaki aorty będą stanowiły wiodącą problematykę spotkań tego najstarszego europejskiego towarzystwa i integracyjne sesje plenarne z udziałem kardiochirurgów, chirurgów naczyniowych, endowaskularnych, anestezjologów, radiologów, kardiologów będą wspólnie zajmować się tym trudnym zagadnieniem.
Obecność wybitnych światowych ekspertów z olbrzymim doświadczeniem w tej dziedzinie kardiochirurgii mocno podniosła rangę tych całodniowych sesji szkoleniowych i sprawiła, że poziom naukowy uznano za bardzo wysoki.
Tymczasem sesje szkoleniowe poświęcone były także nowościom z zakresu współczesnej kardiochirurgii i kardiologii oraz angiologii i chirurgii naczyniowej. Uczestnicy sesji z zakresu nowych przezcewnikowych technik wszczepienia zastawki aortalnej i płucnej zgodnie uznali, że była to jedna z najlepszych sesji tematycznych w roku 2009 w Europie.
O randze Kongresu decyduje poziom wygłaszanych oryginalnych prac naukowych. Najwięcej prac prezentowali Włosi (79 przyjętych prac, w tym 38 z kardiochirurgii, 41 z chirurgii naczyniowej); następnie do najbardziej aktywnych trzeba zaliczyć Polaków (75), Rosjan (35), Brytyjczyków (24) i Niemców (23). Nie zawiedli też Austriacy (17), Japończycy (17), Hiszpanie (16), Amerykanie (16) i Chińczycy (9). Uznano, że poziom naukowy był wysoki, a wymagania wobec przyjętych prac duże. Szczególną aprobatę uzyskał nowatorski sposób prezentowania prac plakatowych, co spotkało się z dużym uznaniem wśród uczestników Kongresu.

Dotychczas Polacy bardzo rzadko byli gospodarzami europejskich i światowych kongresów medycznych. Przyczyn omijania Warszawy i Polski jest nadal zbyt wiele, jednak najważniejszą wydaje się brak w Warszawie centrum kongresowego, które pozwoliłoby w nowoczesny i funkcjonalny sposób zgromadzić kilka tysięcy uczestników, zapewniając im odpowiednie warunki obrad. Jednak, mimo iż nie mamy tego, co powinniśmy, Organizatorzy pokazali, że można w Polsce, w Warszawie, w sposób nowoczesny i na dobrym poziomie zorganizować kongres europejskiego towarzystwa, w którym wszystko jest dopięte na ostatni guzik, a chociażby urządzenia techniczne i elektroniczne działają lepiej niż w USA.
Skoro wszystko tak dobrze funkcjonowało za sprawą znakomitej, organizującej konferencje śląskiej firmy Galop z Katowic, to nam, gospodarzom Kongresu, pozostała wdzięczna, chociaż pracochłonna rola jak najlepszego pokazania Warszawy i Polski. I myślę, że to się udało. Dotarliśmy do uczestników Kongresu poprzez postać Fryderyka Chopina – ikonę, symbol Kongresu w Warszawie, wraz z jego nieprzemijającą muzyką, która rozbrzmiewała podczas pięknej uroczystości otwarcia Kongresu w gościnnym Teatrze Narodowym. Obecność wśród nas także wybitnego lekarza i społecznika, wielkiego Polaka, Żyda, Obywatela Świata, dr. Marka Edelmana, uświetniła tę wspaniałą uroczystość. Do mieszkańców Warszawy dotarliśmy poprzez piękne bilbordy, które przez miesiąc przypominały na ulicach Warszawy o tym Europejskim Kongresie. Zasługą młodych, polskich kardiochirurgów i studentów medycyny było zorganizowanie biegu w Wilanowie Run Together, który cieszył się znakomitą frekwencją. Podziękowania kierujemy w stronę pomysłodawcy i głównego organizatora – dr. Piotra Suwalskiego – także w imieniu pionierów europejskiej kardiochirurgii, a zarazem sędziów honorowych tego biegu dr. F. Vermulena z Holandii i prof. L. Bokerii z Moskwy.
Osobliwością tego Kongresu była bardzo udana promocja książki: ”Zasłużeni dla medycyny. Europejczycy związani z polską ziemią”, która ukazała się nakładem wydawnictwa
Termedia, dzięki wysiłkom lekarzy i historyków medycyny: Janusza Skalskiego, Ryszarda Gryglewskiego, Wojciecha Kustrzyckiego, Krzysztofa Wroneckiego i Stanisława Zwolskiego.
Pomysł powstania tej książki podsunął mi w roku 2002 prof. Edward Kiefer, wybitny ekspert w zakresie tętniaków aorty, a dopingowali tacy wybitni światowi klinicyści i uczeni, jak dr Francis Robicsek z USA czy dr Patric Perier z Francji. Celem powstania tej książki było przypomnienie biografii geniuszy medycyny i farmacji, którzy byli Polakami, Żydami, Niemcami, Czechami i żyjąc na obecnej polskiej ziemi, potrafili współpracować, tworząc wielką światową medycynę.
Aby oderwać się od wielkiej historii i zwrócić w teraźniejszość i przyszłość, pokazaliśmy piękny, nagrodzony w Wenecji film ”W poszukiwaniu legendy” – dzieło utalentowanego reżysera Konstantego Kulika, a poświęcony niezwykłej wyprawie polskich studentów – żeglarzy, pod kierunkiem medyka Jacka Wacławskiego, śladami trudnej trasy wiecznych lodów w 100 lat po odważnym polarniku i badaczu norweskim Ronaldzie Amundsenie.
Panie i Panowie, dziękujemy Wam wszystkim za aktywną obecność w Warszawie.
Nam – gospodarzom Kongresu – wyobraźnia kazała odbyć tę podróż wspólnie z Wami.

prof. dr hab. n. med. Marian Zembala
prof. dr hab. n. med. Piotr Andziak