Kiła wczesna u pacjentów leczonych w Klinice Dermatologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie w latach 2006–2010

Wprowadzenie. Kiła (syphilis) jest chorobą przenoszoną drogą kontaktów seksualnych, wywołaną przez krętka bladego (Treponema pallidum) i występującą wyłącznie u ludzi. W naturalnym przebiegu kiły wyróżnia się kilka okresów, które odzwierciedlają stopniowy rozsiew bakterii w organizmie. Duża różnorodność praktyk seksualnych (m.in. seks analny i oralny) oraz powszechne empiryczne stosowanie antybiotyków z powodów innych niż zakażenia przenoszone drogą płciową (np. infekcji górnych dróg oddechowych), które nie wykazują działania krętkobójczego, wydają się prowadzić do tego, że przebieg kliniczny kiły coraz częściej charakteryzują skąpe objawy.

Cel pracy. Analiza obrazu klinicznego kiły wczesnej u pacjentów Kliniki Dermatologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.

Materiał i metody. Analizowano dane uzyskane od 217 pacjentów z uwzględnieniem cech socjodemograficznych, a także orientacji seksualnej i statusu serologicznego w zakresie zakażenia HIV.

Wyniki. Analizowana grupa składała się z 23 kobiet (10,6%) i 194 mężczyzn (89,4%), z czego 107 mężczyzn zadeklarowało orientację homoseksualną. U 153 pacjentów ustalono rozpoznanie kiły utajonej wczesnej w związku z brakiem klinicznych objawów zakażenia. Najczęstszym objawem klinicznym kiły II okresu w grupie poddanej analizie była osutka plamista (43,7%). Kolejno odnotowano: osutkę grudkowo--plamistą na dłoniach i podeszwach (36,8%), uogólnioną limfadenopatię (33,3%), łysienie kiłowe (21,8%), anginę kiłową (14,9%) oraz kłykciny płaskie (6,9%). U 58,2% pacjentów występował tylko jeden objaw kliniczny choroby, z czego najczęściej była to uogólniona limfadenopatia i osutka plamisto-grudkowa na podeszwach i dłoniach (po 11,5%).

Wnioski. Wydaje się, że w ciągu ostatnich dwóch dekad obraz kliniczny kiły wczesnej istotnie się nie zmienił. W porównaniu z dostępnymi danymi z piśmiennictwa obserwuje się jednak różną częstość występowania poszczególnych jej objawów, co można wytłumaczyć różnorodnością praktyk seksualnych, stosowaniem antybiotykoterapii empirycznej z powodów innych niż zakażenia przenoszone drogą płciową i różną dostępnością opieki zdrowotnej.

Introduction. Syphilis is a sexually transmitted disease (STD), caused by the spirochete Treponema pallidum. The disease occurs only in humans. In the course of syphilis several stages are distinguished, which reflect the gradual spread of bacteria in the organism. Variety of sexual practices (including anal and oral sex), and widespread empirical use of antibiotics, prescribed for reasons other than STD (e.g. upper respiratory tract infections) not having treponemicidal action, seem to lead to changes in the clinical course of syphilis and its characterization by sparse symptoms.

Objective. The aim of this study was to analyse the clinical manifestation of secondary syphilis in patients treated in the Department of Dermatology at Jagiellonian University, School of Medicine in Cracow.

Material and methods. Data obtained from 217 patients including those of sociodemographic status, sexual orientation and HIV infection were analysed.

Results. The analysed group consisted of 23 women (10.6%) and 194 men (89.4%), of whom 107 declared they were homosexuals. In 153 patients due to the absence of clinical signs of infection early latent syphilis was diagnosed. The most common clinical symptom of secondary syphilis was macular rash (43.7%), followed by maculopapular changes on the palms and soles (36.8%), generalized lymphadenopathy (33.3%), syphilitic alopecia (21.8%), syphilitic angina (14.9%) and condylomata lata (6.9%). 58.2% of patients had only one clinical symptom of the disease. The most common signs of infection were generalized lymphadenopathy and maculopapular rash on the soles and palms (11.5%).

Conclusions. It seems that in the past two decades the clinical manifestation of secondary syphilis has not changed significantly. However, in comparison to data available from the literature different incidence of individual symptoms of secondary syphilis was observed, which may be explained by locally contingent diversity of sexual practices, use of empiric antibiotic therapy for reasons other than sexually transmitted infections and different accessibility to health care.