Listy do redakcji
Bielactwo i liszaj płaski – wspólne tło patogenetyczne czy koincydencja?

Bielactwo i liszaj płaski należą do stosunkowo często występujących schorzeń skóry, natomiast niezwykle rzadko ze sobą współwystępujących. W 1996 r. Rubisz-Brzezińska i wsp. [1] opisali pierwszy polski przypadek współwystępowania bielactwa i liszaja płaskiego. Autorzy zwrócili uwagę na potencjalnie wspólne podłoże patogenetyczne obu dermatoz. Pojedyncze przypadki opisane w literaturze światowej cechują się różnorodnym obrazem klinicznym, dlatego zdaniem autorów celowe jest przedstawienie przypadku drugiego polskiego pacjenta, u którego rozpoznano zarówno bielactwo, jak i liszaj płaski, zwłaszcza że takiej asocjacji w obrębie skóry prącia dotychczas nie opisywano.
Ogólnie zdrowego, 52-letniego mężczyznę konsultowano z powodu różowego, swędzącego wykwitu grudkowego umiejscowionego w obrębie depigmentacyjnej plamy bielaczej na skórze zewnętrznej blaszki napletka (ryc. 1). Grudkę obserwowano od kilku miesięcy. Na bielactwo typu niesegmentowego pacjent chorował od ponad 10 lat. Schorzenie leczono w przeszłości fotochemoterapią (PUVA) przez 2 lata, jednak bez efektu. Od ponad 8 lat pacjent nie leczył się z powodu bielactwa. Błony śluzowe jamy ustnej oraz paznokcie były niezmienione. W bioptacie pobranym ze zmian grudkowych do badania histopatologicznego stwierdzono hipergranulozę, hiperkeratozę oraz zwyrodnienie warstwy podstawnej naskórka i obfity, pasmowaty, przewlekły naciek zapalny na granicy skórno-naskórkowej (ryc. 2). Całość obrazu umożliwiła rozpoznanie liszaja płaskiego. Wyniki badań laboratoryjnych ukierunkowanych na schorzenia autoimmunologiczne tarczycy oraz wirusowe zapalenie wątroby typu były w normie. Po zastosowanych miejscowo preparatach glikokortykosteroidowych i inhibitorach kalcyneuryny uzyskano ustąpienie objawów podmiotowych i znaczną redukcję zmian grudkowych.
W latach 70. ubiegłego wieku opisano przypadki współwystępowania bielactwa i liszaja płaskiego z licznymi innymi schorzeniami, takimi jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego, miastenia rzekomoporaźna, łysienie plackowate, onychodystrofia oraz twardzina ograniczona [2, 3]. W latach 90. opublikowano opisy kilku pacjentów z bielactwem i liszajem płaskim o różnorodnym obrazie klinicznym obu schorzeń [1, 4, 5]. Baghestani i wsp. [6] opisali współwystępowanie dermatoz u matki i córki. Zaledwie jeden opis dotyczył okolic genitalnych (moszny) [7]. Hipotezy tłumaczące współistnienie bielactwa i liszaja płaskiego uwzględniają wspólne szlaki etiopatogenetyczne oraz koincydencję...


Pełna treść artykułu...