Motywy wyboru zawodu a wypalenie zawodowe pielęgniarek

Wstęp. Motywy ludzkich działań i dążeń są bardzo różne. Czasami są wynikiem długotrwałych rozważań, czasami podyktowane zauroczeniem
lub zbiegiem okoliczności, a czasami tkwią w człowieku „od zawsze” jako niewzruszone przeświadczenie właściwej drogi. Nieraz
podjęte działania okazują się pomyłką. Jednak każde z nich ma swoje konsekwencje w przyszłości. Także motywy, którymi kierują się
młodzi ludzie, wybierając pielęgniarstwo, są różne. Ktoś, kto chciałby pracować jako pielęgniarka tylko dla zdobycia środków utrzymania,
po pierwsze nie zdobyłby ich w wystarczającej ilości, po drugie w krótkim czasie miałby dość. Odchodząc, dziwiłby się, skąd się biorą
szaleńcy, którzy chcą tak pracować.

Cel pracy. Celem pracy była odpowiedź na następujące pytania: „jakie motywy były powodem wyboru zawodu przez badane pielęgniarki?”
oraz „czy istnieje związek między motywami wyboru zawodu a wypaleniem zawodowym badanych?”.

Materiał i metody. Badaniami objęto 205 pielęgniarek pracujących w Szpitalu Uniwersyteckim nr 2 im. dr. Biziela w Bydgoszczy oraz
156 pielęgniarek z trzech szpitali elbląskich: Szpitala Miejskiego im. Jana Pawła II, 110 Szpitala Wojskowego z Przychodnią oraz Wojewódzkiego
Szpitala Zespolonego. Narzędzia zastosowane w badaniu to kwestionariusz ankiety oraz Kwestionariusz Wypalenia Zawodowego Maslach.

Wyniki i wnioski. Motywami, dla których badane pielęgniarki wybierały swój zawód, były najczęściej: „chęć niesienia pomocy innym ludziom”
i „chęć bycia potrzebnym”. Otrzymane wyniki potwierdzają związek motywów wyboru zawodu z poziomem wypalenia zawodowego
pielęgniarek. Osoby, które jako motyw wybierały „chęć niesienia pomocy innym ludziom” i „chęć bycia potrzebnym” cechowały się niższym
poziomem wypalenia zawodowego w wymiarze globalnym i w poszczególnych jego wymiarach niż osoby wybierające zawód z innych
powodów. Większe wyczerpanie emocjonalne odnotowano u osób wybierających pielęgniarstwo z „braku innych możliwości”. Badani, dla
których pielęgniarstwo wiązało się z „możliwością samodzielnego działania” osiągali wyższe wyniki w zakresie depersonalizacji.
Niezależnie od pokolenia dominujące motywy wyboru zawodu pielęgniarki są podobne. Mają one wpływ na pozytywny stosunek omawianej
grupy zawodowej do swojej pracy i satysfakcję czerpaną z wykonywania tej profesji. W perspektywie mogą także wpływać na
zmniejszenie deficytu pielęgniarek. Zadowolenie z pracy i przyjazne środowisko, które współtworzą pielęgniarki, będą czynnikami zatrzymującymi
je w kraju. Kwalifikacja na studia pielęgniarskie powinna uwzględniać motywy wyboru zawodu oraz cechy osobowości kandydatów.
Oprócz tego, niezwykle istotne w toku nauczania na studiach pielęgniarskich jest kształtowanie właściwej postawy, kompetencji społecznych,
umiejętności radzenia sobie ze stresem oraz umacnianie i wspieranie poczucia tożsamości zawodowej.

Problemy Pielęgniarstwa 2010; 18 (2): 207-211

Introduction. Motives of human activity and endeavoring are very different. Every one of them has its results. Also, motives of choosing a
nursing as a profession by young people are different. Someone who would like to work as a nurse, only to earn money for a living, would have
enough very quickly. Resigning, this person would be surprised where are such mad people who want to work in such a way, come from.

Aim of the study. The aim of a work was answering the following questions: „what motives were reasons of choosing a job by questioned
nurses?” and „is there a relation between motives of a job choosing and a professional burnout?”.

Material and methods. Working nurses from Bydgoszcz and Elbląg (361) were a part of a research. For this research, a personal questionnaire
and a Maslach Burnout Inventory were used.
Results and conclusions. Received results confirm a relation between motives of a job choosing and a professional burnout. People who
have chosen „a will of helping the others” and „a need of being useful” as a motive, had a lower level of a professional burnout in global
aspect and in individual aspects. People who have chosen a nursing „because of lack of the other possibilities” were emotionally exhausted
much more. The ones who wanted to get „a possibility of a independent activity” got the higher results in depersonalization.
The most often picked motives of a profession choosing, were „a will of helping the others” and „a need of being useful”. There is a relation
between motives of a job choosing and a nurses’ professional burnout.

Nursing Topics 2010; 18 (2): 207-211