Nowy sojusznik w prewencji wtórnej chorób sercowo--naczyniowych na podłożu miażdżycy – wyniki badania SELECT i najnowsze wytyczne

Wprowadzenie

Nadwaga i otyłość stają się nieodłącznym elementem chorób układu sercowo-naczyniowego na podłożu miażdżycy. Wiąże się to ze wzrostem częstości występowania otyłości w populacji ogólnej oraz u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego na podłożu miażdżycy. W ostatniej edycji badania WOBASZ wykazano, że tylko co siódmy pacjent z chorobą niedokrwienną serca nie ma nadwagi lub otyłości [1, 2]. Co więcej, otyłości towarzyszą często trzy główne jej następstwa: podwyższone wartości ciśnienia tętniczego, zaburzenia węglowodanowane i aterogenna dyslipidemia, które tworzą zespół metaboliczny [3].
Według danych z badania WOBASZ II w 2013 r. u 44% dorosłych Polaków występowała otyłość i u co trzeciego dorosłego Polaka (32%) stwierdzano zespół metaboliczny – otyłość plus dwa spośród: 1) wysokie prawidłowe ciśnienie tętnicze lub nadciśnienie tętnicze, 2) stan przedcukrzycowy lub cukrzyca, 3) aterogenna dyslipidemia [4]. Wskazuje to więc nie tylko na częste występowanie otyłości, lecz także na fakt, że u większości osób z chorobą otyłościową występują już pozostałe składowe zespołu metabolicznego.
Dotychczas na etapie prewencji pierwotnej i wtórnej chorób układu sercowo-naczyniowego mieliśmy dowody na skuteczność w odniesieniu do zmniejszania ryzyka sercowo-naczyniowego i wydłużania życia dotyczące leczenia niefarmakologicznego i farmakologicznego – hipotensyjnego, hipoglikemizującego i hipolipemizującego. W przypadku leczenia otyłości dowody sercowo-naczyniowe były dostępne tylko dla postępowania niefarmakologicznego i chirurgii metabolicznej [5]. Ten brakujący element układanki terapii farmakologicznej pacjentów z nadwagą lub otyłością i chorobą sercowo-naczyniową na podłożu miażdżycy uzupełniają wyniki badania SELECT [6, 7].

Jakich pacjentów objęto badaniem SELECT?

Badanie SELECT miało stosunkowo proste kryteria włączenia: wiek 45 lat i więcej, wskaźnik masy ciała (body mass index – BMI) ≥ 27 kg/m2, bez cukrzycy, przebyty zawał serca lub przebyty udar mózgu, lub objawowa choroba tętnic kończyn dolnych [6, 7].
Na rycinie 1 przedstawiono charakterystykę pacjentów zakwalifikowanych do badania [6, 7]. Większość stanowili mężczyźni w wieku średnio 62 lat po przebytym zawale serca, z otyłością. Podję­liśmy próbę porównania charakterystyki pacjentów włączonych do tego badania z charakterystyką pacjentów z przewlekłym zespołem wieńcowym w Polsce. Analiza publikacji badania POLASPIRE [1, 8–11], którym objęto...


Pełna treść artykułu...