Objawy astmatyczne i obecność nadreaktywności oskrzeli u dzieci z alergicznym i niealergicznym nieżytem nosa

Wstęp. Astma oskrzelowa i jej objawy często współwystępują u dzieci z alergicznym nieżytem nosa (ANN). Obecność objawów ze strony
oskrzeli u dzieci z niealergicznym nieżytem nosa (Non-ANN) jest mało zbadana.

Cel pracy. Ocena objawów astmatycznych i obecności nadreaktywności oskrzeli (NO) u dzieci z po raz pierwszym postawionym rozpoznaniem
ANN lub Non-ANN.

Materiał i metody. Badaniem objęto dzieci w 8.–14. rż. zgłaszające się z powodu objawów przewlekłego nieinfekcyjnego nieżytu nosa
(< 4 tyg., przez co najmniej 4 dni/tydz.), bez ustalonego rozpoznania astmy oraz stosowania leków przeciwastmatycznych lub przeciwalergicznych
w ramach programu prewencyjnego w Krakowie. Zastosowano: kwestionariusz z badania ISAAC wersja polska, test wysiłkowy na
bieżni dla oceny NO. Względne obniżenie FEV₁ powysiłkowe (delta FEV₁) o co najmniej 10% kwalifikowano jako obecność NO. Stan atopii
ustalano w skórnych testach typu prick z 10 aeroalergenami.

Wyniki. Badania kwestionariuszowe: u dzieci z ANN (n = 63) i z Non-ANN (n = 49) świszczący oddech kiedykolwiek występował odpowiednio
u 36% i 55% (p = 0,076); świszczący oddech w ostatnim roku u 21% i 41% (p = 0,034); napady duszności (> 3/rok) u 5% i 4% (p =
= 0,138); przebudzenia w nocy z powodu duszności u 9% i 17% (p = 0,342); objawy astmatyczne po wysiłku u 16% i 14% (p = 0,973); kaszel
w nocy bez przeziębienia u 64% i 71% (p = 0,494). Test wysiłkowy: u dzieci z ANN i Non-ANN NO występowała odpowiednio u 28% i 12%
z nich (p = 0,077). Mediany (95% PU dla mediany) dla delta FEV1 w tych dwóch grupach wynosiły odpowiednio: 5,9 (4,8–8,0) i 4,1 (2,5–5,7),
(p = 0,072).

Wnioski. Objawy astmatyczne (świszczący oddech w ostatnim roku) są znacząco częściej obecne u dzieci z Non-ANN niż z ANN, natomiast
częstość i zakres NO występuje porównywalnie w obu grupach. Z tego względu, podobnie jak ANN, również Non-ANN może być
czynnikiem ryzyka astmy u dzieci.

Problemy Pielęgniarstwa 2011; 19 (2): 233–238

Introduction. Asthma frequently coexists with allergic rhinitis (AR) symptoms. There are limited data about asthmatic symptoms in children
with nonallergic rhinitis (Non-AR).
Aim of the study. Estimate frequency of asthmatic symptoms and prevalence of bronchial hyperresponsiveness (BHR) in children with ANN
and Non-ANN.

Material and methods. The study included children age 8–14 years, surveyed because of chronic non-infectious rhinitis symptoms (< 4
weeks, more than 4 days/week), without established asthma diagnosis and without asthma or allergic treatment. Polish version of ISAAC
questionnaire, exercise challenge test with tread mill were used. Relative decrease of FEV₁ (delta FEV₁) at least 10% indicated BHR. Atopy
was established by prick tests with 10 aeroallergens.

Results. The questionnaire survey: in children with AR (n = 63) and Non-AR (n = 49) wheeze ever has been observed in 36% and 55% (p =
= 0.076), respectively; and in the last year: wheeze in 21% and 41% (p = 0.034); asthma attacks (> 3 x/year) in 5% and 4% (p = 0.138); night
awaking in 9% and 17% (p = 0.342); post exercise wheeze in 16% and 14% (p = 0.973); night cough in 64% and 71% (p = 0.494). The exercise
challenge test: in children with AR and Non-AR, BHR were observed in 28% and 12% (p = 0.077), respectively. In these two groups of
children, medians (95% CI for median) for delta FEV1 were, respectively: 5.9 (4.8–8.0) and 4.1 (2.5–5.7) (p = 0.072).

Conclusions. Wheeze in the last year significantly more often occurred in children with Non-AR than with AR. However, frequency of BHR
and results of exercise challenge tests were comparable in both groups of children. ANN and Non-AR in children could be considered as the
risk factor of asthma.

Nursing Topics 2011; 19 (2): 233–238