Ocena aktywności przebiegu młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów

10.1. WSKAŹNIKI AKTYWNOŚCI MŁODZIEŃCZEGO IDIOPATYCZNEGO ZAPALENIA STAWÓW

W ocenie aktywności młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów (MIZS) posługujemy się ostatnio najczęściej tzw. wskaźnikiem JADAS (Juvenile Arthritis Disease Activity). Wskaźnik ten składa się z 4 zmiennych:
1. Całkowita ocena aktywności choroby przez lekarza, mierzona na 10-centymetrowej wizualnej skali analogowej (VAS), gdzie 0 = brak aktywności, a 10 = mak­symalna aktywność.
2. Całkowita ocena dobrego samopoczucia dziecka według dziecka/rodzica, mierzona na 10-centymetrowej skali VAS, gdzie 0 = bardzo dobre samopoczucie, a 10 = bardzo złe samopoczucie.
3. Liczba stawów aktywnych, w których stwierdza się obrzęk; jeśli nie jest on obecny, liczy się dodatkowo stawy z ograniczeniem ruchomości i wzmożonym uciepleniem, bólem lub tkliwością. Można ocenić 71, 27 lub 10 stawów (JADAS71, JADAS27, JADAS10).
4. Wartość OB sformatowana do skali 0–10.
Wartość JADAS oblicza się jako sumę punktów z 4 zmiennych, co globalnie daje wyniki 0–101, 0–57 lub 0–40 w zależności od tego, czy obliczamy JADAS71, JADAS27 czy JADAS10.
Wskaźnik JADAS jest najbardziej przydatny w ocenie aktywności MIZS o początku wielostawowym bądź nielicznostawowym rozszerzającym się. W innych postaciach MIZS bardziej od wskaźników aktywności przydatne jest badanie tzw. wskaźników uszkodzenia stawów.
W 2011 r. American College of Rheumatology (ACR), publikując wytyczne dotyczące leczenia MIZS, określił poza czynnikami złej prognozy stopnie aktywności choroby dla każdej grupy, dla której opracowano zalecenia terapeutyczne (tab. 10.1.).

10.2. KRYTERIA POPRAWY

10.2.1. KRYTERIA POPRAWY OGÓLNEJ

Nie ustalono jednego „złotego standardu” dla monitorowania stanu klinicznego chorych na MIZS. W ostatnich latach próbowano określić najbardziej wiarygodne kryteria poprawy i remisji w tej chorobie. Dość specyficzne dla MIZS są wstępne kryteria opracowane przez Gianniniego i wsp., określone jako ACR Pediatric 30. Są one podobne do kryteriów ACR opracowanych dla RZS u dorosłych. Poprawę u chorych na MIZS można wykazać, gdy nastąpi przynajmniej 30-procentowe polepszenie w 3 z 6 następujących parametrów, z tym że w przypadku pozostałych wskaźników nie może dojść do pogorszenia o 30% w więcej niż jednym:
– liczba stawów z czynnym zapaleniem,
– liczba stawów z ograniczeniem ruchomości,
– ocena aktywności choroby dokonana przez lekarza na 10-centymetrowej...


Pełna treść artykułu...