Ocena poziomu wiedzy kobiet w zakresie czynników ryzyka osteoporozy a jej zastosowanie w praktyce

Wstęp. Osteoporoza charakteryzuje się postępującym ubytkiem masy kostnej, co w konsekwencji prowadzi do częstych złamań kości. Schorzenie stanowi jeden z głównych problemów zdrowotnych w Polsce. Do rozwoju choroby przyczynia się wiele czynników, między innymi wiek, płeć, nieodpowiednia dieta, mała aktywność fizyczna, palenie papierosów, ale również brak profilaktyki oraz edukacji zdrowotnej.

Cel pracy. Celem badań było poznanie poziomu wiedzy kobiet w zakresie czynników ryzyka osteoporozy oraz podejmowanych zachowań zdrowotnych.

Materiał i metody. Badaniem objęto 105 kobiet w wieku 40–76 lat. Wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego i technikę ankietowania, w której posługiwano się następującymi narzędziami: autorski kwestionariusz ankiety oraz Inwentarz Zachowań Zdrowotnych (IZZ).

Wyniki. Na podstawie wyników uzyskanych w autorskim kwestionariuszu ankiety ustalono, że mniej niż połowa kobiet wykazała bardzo dobry poziom wiedzy w zakresie czynników ryzyka osteoporozy, natomiast ponad połowa ankietowanych wykazała się przeciętnym ogólnym wskaźnikiem nasilenia zachowań zdrowotnych. Osoby starsze wykazały niższą wiedzę ogólną, natomiast zaobserwowano w tej grupie wyższe nasilenie zachowań zdrowotnych. Badania pokazały, że kobiety mieszkające w większych miejscowościach mają wyższy poziom wiedzy, z kolei kobiety z wyższym wykształceniem charakteryzują się wyższym poziomem wiedzy ogólnej, ale niższym nasileniem zachowań zdrowotnych, a więc im wyższa wiedza tym niższe nasilenie zachowań zdrowotnych.

Wnioski. Analiza wyników badań pozwoliła na stwierdzenie, że wiedza w zakresie czynników ryzyka osteoporozy oraz podejmowanych zachowań zdrowotnych jest niewystarczająca. Wyniki wskazują na konieczność prowadzenia edukacji zdrowotnej dotyczącej zasad profilaktyki osteoporozy oraz promocji zachowań zdrowotnych zarówno osób zdrowych, jak i chorych, w celu zapobiegania wystąpienia schorzenia oraz eliminowania czynników sprzyjających chorobie.

Introduction: Osteoporosis is characterized by loss in bone weight, which leads to often fractures. The disease is one of the main health problems in Poland. The progression of the disease is contributed by many factors, like age, sex, inappropriate diet, low physical activity, smoking and lack of health prevention and education. The purpose of thesis: The purpose of the research was to check the level of women's knowlege on the osteoporosis risk factors and health actions taken.

Resources and methods: The research was carried out on 105 women at the age of 40 – 76. The method used was diagnostic survey, with the following tools: author's questionnaire of survey and Inventory of Health Behaviours.

Results: Less than 50% of women shown very good level of knowledge, basing on author's questionnaire of survey, and over 50% of women characterized with the average level of health behaviours. The harmful results of smoking are mostly noticed by women who quit smoking, and in the least by those who smoke more than one packet per day.

Conclusions: The analysis of the results of the research leads to the statement, that the knowlege on osteoporosis risk factors is insuficient. The results show the need for running education on osteoporosis prevention and for promotion of health behaviors both of health and sick people, to prevent the sickness and to eliminate the factors that enhance the sickness.