Ocena przebiegu odczynu popromiennego ze strony skóry z wykorzystaniem skali RISRAS

Wstęp. Skórne odczyny popromienne są najczęstszym skutkiem ubocznym radioterapii i są istotnym problemem w praktyce pielęgniarskiej.

Cel pracy. Celem badania jest ocena odczynu popromiennego ze strony skóry przy wykorzystaniu nowej skali.

Materiał i metody. Do badania włączono 83 pacjentów, w tym 75% stanowiły kobiety. W trakcie leczenia raz w tygodniu pielęgniarka
i lekarz przeprowadzali ocenę odczynów popromiennych ze strony skóry za pomocą skali RISRAS oraz skali RTOG. Zebrane dane poddano
analizie za pomocą programu Statistica. Wykreślono zależność nasilenia poszczególnych objawów ze strony skóry względem czasu oraz
zbadano korelację między maksymalną wartością punktową skali a czynnikami ryzyka nasilenia odczynu.

Wyniki. Rumień skóry pojawił się po 2 tygodniach radioterapii, a jego nasilenie zwiększyło się po 4 tygodniach. Złuszczanie na sucho
i wilgotno wystąpiło po 4 tygodniach radioterapii. Nasilenie zgłaszanych objawów subiektywnych, tj. ból, pieczenie, świąd korelowało ze
zmianami morfologicznymi skóry. Wykazano korelację maksymalnej wartości punktów w skali RISRAS ze skalą RTOG (R = 0,787126 , p < 0,05)
oraz dodatkowo z płcią żeńską (R = 0,339730, p < 0,05) i wielkością piersi (R = 0,254622, p < 0,05).

Wnioski. Zastosowanie skali RISRAS umożliwia uzyskanie pielęgniarkom wartościowej wiedzy na temat popromiennego odczynu skórnego,
którą można wykorzystać do skutecznej i efektywnej pielęgnacji chorego.

Introduction. Radiation induced skin reactions are the most common side effects of radiotherapy and are of concern to healthcare professionals.

Aim of the study. The aim of this study is to assess the radiation-induced skin reactions using as a tool newly developed scale

Material and methods. The 83 patients were enrolled to this study, including 75% women. Each patient received radiotherapy and every
week during the treatment a doctor and nurse assessed the skin reaction using the RISRAS tool and RTOG scale. The data was collected and
analyzed by useing the Statistica program. The dependence between intensity of skin reaction and time was drawn. Also the correlation
between the value of RISRAS tool and risk factors of radiation-induced skin reactions was evaluated.

Results. Skin erythema occurred after 2 weeks of radiotherapy and the intensity was higher after 4 weeks. Dry and moist desquamation was
observed after 4 weeks. Occuring symptoms as pain, itching, burning were related with intensity of signs of a skin. We also observed the
correlation between the value of RISRAS tool and RTOG scale (R = 0,787126, p < 0,05) and also the sex (R = 0.339730, p < 0.05), the bra size
(R = 0.254622, p < 0.05).

Conclusions. The specific knowledge gained by the use of the RISRAS could enhance the nurses ability to provide efficient and effective
nursing care.