PROBLEM ASYMETRII MIĘDZYPÓŁKULOWEJ W OKREŚLANIU INDYWIDUALNYCH PREFERENCJI LATERALNYCH U DZIECI Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ

Celem artykułu był teoretyczny przegląd problemu badania asymetrii międzypółkulowej i preferencji lateralnych u dzieci z niepełnosprawnością intelektualną. Analiza danych z licznych badań z zakresu neuropsychologii pozwoliła uzyskać nowy wgląd w możliwości rozwoju mechanizmów kompensacyjnych w przypadku różnych zaburzeń wyższych funkcji psychicznych o specyficznych cechach profilu lateralnej organizacji typów funkcji motorycznych i sensorycznych, które odgrywają podstawową rolę w rozwoju umysłowym dzieci z niepełnosprawnościami. Analiza przedstawionych podejść naukowych i badań opartych na faktach pozwala stwierdzić obecność ukrytych sprzeczności w kwestiach określania korelacji asymetrii międzypółkulowej w zaburzonym rozwoju. Przegląd literatury przedstawiony w niniejszym artykule dowodzi obecności jakościowej specyfiki organizacji ruchów w mózgu u dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w wieku szkolnym. Jednocześnie analiza teoretyczna ujawniła brak konsensusu co do wpływu preferencji lateralnych na napotykane trudności, co determinuje istotność i konieczność dalszych poszukiwań możliwości wykorzystania danych neuropsychologicznych i indywidualnych preferencji lateralnych w rozwoju umiejętności ruchowych.

The purpose of the study was a theoretical review of the problem of interhemispheric asymmetry and lateral preferences in children with intellectual disabilities. Data analysis from numerous studies in neuropsychology have allowed a new view of the possibility of developing compensatory mechanisms for various disorders of higher mental functions with specific features of the lateral organization profile types of motor and sensory functions that play a basic role in the mental development of children with disabilities. The analysis of the presented scientific approaches and factual studies allow to state the presence of hidden contradictions in the issues of determining correlations of interhemispheric asymmetry in impaired development. The review of the literature presented in this paper proves the presence of qualitative peculiarities of the organization of movements in brain of schoolchildren with intellectual disabilities. At the same time, the theoretical analysis revealed a lack of consensus on the influence of lateral preferences in the difficulties encountered, which determines the relevance and necessity of further search for opportunities to use neuropsychological data and the individual lateral preferences in the development of movement skills.