Pacjent z objawami zespołu jelita nadwrażliwego w gabinecie lekarza POZ

Zespół jelita nadwrażliwego (irritable bowel syndrome – IBS) należy do grupy chorób określanych obecnie mianem zaburzeń funkcjonowania osi jelitowo-mózgowej i jest jednym z najczęstszych zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego. Globalna częstość jego występowania to 11% w skali świata. Powoduje istotne dolegliwości obniżające jakość życia chorych i często stwarza trudności w różnicowaniu z chorobami organicznymi. Rozpoznanie ustala się na podstawie kryteriów rzymskich IV, jednak w przypadku występowania objawów alarmowych, obciążeń rodzinnych i u pacjentów powyżej 50. roku życia konieczne jest pogłębienie diagnostyki. W patogenezie uwzględnia się czynniki genetyczne, środowiskowe, psychosocjalne, zaburzenia mikrobioty jelitowej powodujące mikrozapalenie i zaburzenia motoryki oraz nadwrażliwość trzewną. Ze względu na brak pojedynczego czynnika etiologicznego leczenie IBS polega na zmniejszeniu nasilenia symptomów i poprawie jakości życia chorych, z uwzględnieniem dążenia do korzystnej modyfikacji mikrobioty jelitowej. W ramach farmakoterapii stosowane są leki rozkurczowe. Wykazano również skuteczność leków przeciwdepresyjnych jako linii drugiego wyboru, co potwierdza, że choroby czynnościowe są manifestacją zaburzeń funkcjonowania osi jelitowo-mózgowej. Z uwagi na istotną rolę mikrobioty jelitowej strategia jej korzystnej modyfikacji obejmuje stosowanie eubiotyku w postaci IBS bez dominującego zaparcia oraz probiotkotykoterapii, lecz nie transplantacji mikrobioty od zdrowego dawcy.