1/2020
vol. 17
Wytyczne/zalecenia
Podstawowe zasady dezynfekcji oraz postępowania medycznego u chorych z ranami przewlekłymi podczas udzielania świadczeń pozaszpitalnych w czasie pandemii COVID-19. Konsensus Polskiego Towarzystwa Leczenia Ran
Beata Mrozikiewicz-Rakowska
1
,
- Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych, Warszawski Uniwersytet Medyczny
- Katedra i Klinika Chirurgii Naczyniowej i Angiologii, Collegium Medicum w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
- Pracownia Leczenia Ran Przewlekłych, Katedra i Klinika Medycyny Paliatywnej, Hospicjum Palium, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu
- Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego i Leczenia Ran Przewlekłych, Katedra Pielęgniarstwa Zabiegowego, Collegium Medicum w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
- Zakład Chorób Układu Nerwowego, Katedra Pielęgniarstwa Klinicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
- Specjalistyczny Ośrodek Leczenia Ran i Zespołu Stopy Cukrzycowej Magma-Med, Rzeszów
- Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych, Gdańsk
- Oddział Chirurgii Ogólnej, Copernicus PL sp. z o.o., Gdańsk
LECZENIE RAN 2020; 17 (1): 22-28
Data publikacji online: 2020/07/02
Pobierz cytowanie
Metryki PlumX:
Pandemia COVID-19 nakłada na nas obowiązek minimalizowania ryzyka transmisji infekcji wywołanych wirusem SARS-CoV-2. Z uwagi na konieczność ograniczania kontaktów z pacjentami przebywającymi w domach ważne jest umożliwienie przeprowadzania wizyt i udzielania porad lekarskich i pielęgniarskich z wykorzystaniem systemów teleinformatycznych lub innych systemów łączności, o ile czasowe zaniechanie świadczeń wykonywanych osobiście w domu pacjentów nie zagraża pogorszeniem stanu zdrowia podopiecznych. Dotyczy to szczególnie pacjentów z ranami, którzy wymagają częstszych niż inni wizyt. Nowoczesne systemy przekazu informacji mogą zwiększyć szanse na wygojenie ran poprzez umożliwienie teoretycznie nieograniczonej liczby wizyt, a w obecnej dobie w istotny sposób ograniczyć ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa SARS-CoV-2 i ułatwiać izolację osób mogących zarażać wirusem innych, a także rozwiewać obawy podopiecznych dotyczące ich sytuacji zdrowotnej. Należy bezwzględnie pamiętać o indywidualnym podejściu do każdego pacjenta, mając na uwadze dane związane z dynamicznymi zmianami sytuacji epidemiologicznej.
Zmniejszenie ryzyka zakażenia krzyżowego przez chorych wymagających opieki medycznej
Wizyta domowa
Planowanie wizyty
Każda planowana wizyta domowa powinna być poprzedzona kontaktem telefonicznym i przeprowadzeniem wywiadu epidemiologicznego dotyczącego wirusa SARS-CoV-2 w celu oceny ryzyka COVID-19 i podjęcia ostatecznej decyzji o wizycie domowej lub w gabinecie. Wywiad powinien obejmować najistotniejsze informacje:
– Czy w okresie ostatnich 14 dni ktoś z domowników przebywał w rejonie transmisji koronawirusa? (lista krajów jest publikowana codziennie na stronie www.gis.gov.pl)
– Czy w okresie ostatnich 14 dni pacjent miał kontakt z osobą, u której zostało potwierdzone zakażenie koronawirusem?
– Czy u pacjenta (lub u osób wspólnie z nim mieszkających) występują następujące objawy: gorączka powyżej 38°C, uporczywy kaszel, uczucie duszności?
U pacjentów pozostających w kwarantannie, izolowanych w warunkach domowych należy odstąpić od udzielenia świadczenia i przeprowadzić konsultację zdalnie, o ile czasowe zaniechanie świadczeń wykonywanych osobiście nie zagraża pogorszeniem stanu zdrowia podopiecznych.
Zasady postępowania podczas wizyty domowej
– Należy uzyskać od pacjenta świadomą zgodę na przeprowadzenie wizyty pielęgniarki/położnej w domu wraz ze zgodą na wiążące się z tym zwiększone ryzyko zakażenia COVID-19.
– Należy poinformować pacjenta o konieczności wywietrzenia pomieszczenia, w którym będzie się odbywała się wizyta (30 min przed planowaną wizytą).
– W pomieszczeniu w czasie wizyty powinien przebywać tylko pacjent, któremu udzielane jest świadczenie.
– Drzwi w pomieszczeniach powinny zostać otwarte w celu minimalizacji kontaktu z powierzchniami.
– Przed przystąpieniem do wizyty należy zdezynfekować powierzchnie, takie jak klamki, blaty itp., a przed wejściem pozostawić czerwone worki na odpady.
– Jeśli pozwalają na to warunki sanitarne, umyć ręce wodą z mydłem, a następnie je zdezynfekować.
– Personel medyczny powinien być w pełnym wyposażeniu ochronnym: fartuch, gogle/okulary medyczne/przyłbica, maseczka chirurgiczna lub przeciwwirusowa, rękawiczki, środki do dezynfekcji rąk i szybkiej dezynfekcji powierzchni.
– Przygotować miejsce do zmiany opatrunku poprzez położenie serwety i wyłożenie na nią potrzebnego sprzętu.
– Po zakończonej wizycie zdjąć środki ochrony w sposób bezpieczny i wyrzucić do pojemnika/worka na odpady.
– Ponownie założyć rękawiczki i zdezynfekować podręczny sprzęt medyczny i inne dotykane przedmioty (stetoskop, telefon, ciśnieniomierz, pieczątka, długopis).
– Po zakończonej wizycie, jeśli pozwalają na to warunki sanitarne, należy umyć ręce wodą z mydłem, a następnie je zdezynfekować.
– Podczas wizyty obowiązuje zasada „nic poniżej łokcia” (żadnych zegarków, pierścionków, bransoletek itp.), włosy powinny być upięte.
Zalecany minimalny zestaw środków ochrony indywidualnej do opieki nad pacjentami z podejrzeniem lub potwierdzonym COVID-19
– maski FFP2, FFP3 lub KN95,
– gogle/okulary medyczne/przyłbica,
– wodoodporny fartuch z długimi rękawami lub jednorazowy plastikowy fartuch,
– rękawice jednorazowe (min. 4 pary),
– worki na odpady medyczne (min. 3),
– środek do dezynfekcji rąk,
– środek do dezynfekcji powierzchni.
Wizyta w przychodni lub w gabinecie
Planowanie wizyty
W sytuacjach wymagających konsultacji bezpośredniej, aby zminimalizować ryzyko zakażenia krzyżowego, należy umówić wizytę na określoną godzinę i dostosować środki ochrony w gabinecie dla personelu medycznego i pacjenta. W widocznym miejscu należy umieścić instruktaż, jak dezynfekować ręce i bezpiecznie zdjąć maseczkę.
Zasady postępowania podczas wizyty w przychodni lub w gabinecie
– Należy uzyskać od pacjenta świadomą zgodę na przeprowadzenie pierwszorazowej wizyty w gabinecie oraz na wiążące się z tym zwiększone ryzyko zakażenia COVID-19.
– Pacjent po wejściu do przychodni powinien zdezynfekować ręce i założyć maseczkę jednorazową.
– Po konsultacji lekarskiej pacjent powinien wyrzucić maseczkę do specjalnie oznaczonego kosza i zdezynfekować ręce.
– Wyposażenie personelu medycznego: kombinezon jednorazowy/fartuch jednorazowy, maseczka z filtrem HP/maseczka chirurgiczna, gogle/przyłbica/okulary medyczne, rękawiczki jednorazowe.
– Po zbadaniu pacjenta należy zdezynfekować rękawice, zdjąć środki ochrony indywidualnej i ponownie zdezynfekować ręce.
– W gabinecie należy zdezynfekować powierzchnie (blat biurka, klamki, kozetka, krzesło itp.) oraz podręczny sprzęt (stetoskop, telefon itp.) przy użyciu preparatów do szybkiej dezynfekcji powierzchni, zgodnie z zaleceniami producenta.
– Na koniec pracy we wszystkich pomieszczeniach powinna być przeprowadzona dezynfekcja powierzchni poziomych i pionowych (podłogi, ściany) przy użyciu środków myjąco-dezynfekujących, które są skuteczne w stosunku do bakterii, grzybów i wirusów w czasie do 5 min.
Podstawowy zestaw i zasady podczas wykonywania opatrunku
– płyn do dezynfekcji rąk na bazie etanolu o stężeniu > 70% bez zawartości glicerolu, ponieważ zmniejsza on skuteczność bójczą (zalecenia WHO),
– rękawiczki jednorazowe (jałowe/niejałowe),
– nożyczki metalowe,
– narzędzia chirurgiczne (w razie potrzeby),
– jałowa serweta/podkład,
– jałowa gaza lub inny specjalistyczny materiał oczyszczający ranę,
– przylepiec włókninowy lub opaska samoprzylepna do podtrzymania opatrunku,
– płyn do oczyszczania rany – lawaseptyk (zgodnie z Konsensusem prof. A. Kramera),
– płyn do dezynfekcji rany – antyseptyk (zgodnie z Konsensusem prof. A. Kramera),
– środki do pielęgnacji skóry niezaburzające jej integralności,
– opatrunki specjalistyczne aplikowane zgodnie z fazą gojenia rany,
– pojemnik i/lub worek na odpady medyczne.
Ważne
W celu zapobiegania wtórnym zakażeniom zaleca się wymianę rękawiczek na poszczególnych etapach zmiany opatrunku oraz każdorazową dezynfekcję rąk.
Szybka dezynfekcja powierzchni:
– gotowe preparaty na bazie alkoholu (> 60%) w postaci nasączonych chusteczek lub w rozpylaczu,
gotowe preparaty na bazie kwasu nadoctowego.
Dezynfekcja narzędzi:
– środki wykorzystywane do dezynfekcji narzędzi – zarówno manualnej, jak i maszynowej – powinny spełniać kryteria, które są potrzebne do zapobiegania i likwidacji wirusa SARS-CoV-2.
Piśmiennictwo
1. Hui DS, Azhar El, Madani TA, et al. The continuing 2019-nCoV epidemie threat of novel coronaviruses to global health – The latest 2019 novel coronavirus outbreak in Wuhan, China. Int J Infect Dis 2020; 91: 264-266.
2. Fehr AR, Perlman S. Coronaviruses: an overview of their replication and pathogenesis. Methods Mol Biol 2015; 1282: 1-23.
3. World Health Organization (WHO). Infection prevention and control during health care when novel coronavirus (nCoV) infection is suspected. Interim guidance. 2020. WHO/2019-nCoV/IPC/v2020.1.
4. Robert Koch-lnstitut (RKI). Empfehlungen des RKI für die Hygienemaßnahmen und Infektionskontrolle bei Patienten mit Pneumonien verursacht durch ein neuartiges Coronavirus (nCoV) aus Wuhan, China. 2020. https://wvAy.rki.de/DE/Content/lnfAZ/N/Neuartiqes Coronayirus/Hygienehtml.
5. Robert Koch-lnstitut (RKI). Empfehlungen des Robert Koch-lnstitutes fur die HygienemaBnahmen und Infektionskontrolle bei Patienten mit Schwerem Akutem Respiratorischem Syndrom (SARS). 2015. https:/,1vw/.rki.de/DE/Content/lnfektyKrankenhaushyqiene/Erreqer ausgewaehlt/SARS/SARS pdf. pdf? blob=publicationFile.
6. European Committee for Standardization. European Standard EN 14885: Chemical disinfectants and antiseptics – Application of European Standards for Chemical disinfectants and antiseptics. Brussels 2018.
7. European Committee for Standardization. European Standard EN 14476: Chemical disinfectants and antiseptics – Quantitative suspension test for the evaluation of virucidal activity in the medical area – Test method and requirements (Phase 2 / Step 1). Brussels 2019.
8. COVID-19 – zapobieganie i leczenie. The First Affiliated Hospital, Zhejiang University School of Medicine (FAHZU). Publikacja zgodna z doświadczeniem klinicznym 2020.
9. https://nipip.pl/wp-content/uploads/2020/03/za%C5%82.4.PPE-dla-medyka.pdf.
10. Kramer A, Dissemond J, Kim S, et al. Consensus on Wound Antisepsis: Update 2018. Skin Pharmacol Physiol 2018; 31: 28-58.
1. Hui DS, Azhar El, Madani TA, et al. The continuing 2019-nCoV epidemie threat of novel coronaviruses to global health – The latest 2019 novel coronavirus outbreak in Wuhan, China. Int J Infect Dis 2020; 91: 264-266. 2.
Fehr AR, Perlman S. Coronaviruses: an overview of their replication and pathogenesis. Methods Mol Biol 2015; 1282: 1-23. 3.
World Health Organization (WHO). Infection prevention and control during health care when novel coronavirus (nCoV) infection is suspected. Interim guidance. 2020. WHO/2019-nCoV/IPC/v2020.1. 4.
Robert Koch-lnstitut (RKI). Empfehlungen des RKI für die Hygienemaßnahmen und Infektionskontrolle bei Patienten mit Pneumonien verursacht durch ein neuartiges Coronavirus (nCoV) aus Wuhan, China. 2020. https://wvAy.rki.de/DE/Content/lnfAZ/N/Neuartiqes Coronayirus/Hygienehtml. 5.
Robert Koch-lnstitut (RKI). Empfehlungen des Robert Koch-lnstitutes fur die HygienemaBnahmen und Infektionskontrolle bei Patienten mit Schwerem Akutem Respiratorischem Syndrom (SARS). 2015. https:/,1vw/.rki.de/DE/Content/lnfektyKrankenhaushyqiene/Erreqer ausgewaehlt/SARS/SARS pdf. pdf? blob=publicationFile. 6.
European Committee for Standardization. European Standard EN 14885: Chemical disinfectants and antiseptics – Application of European Standards for Chemical disinfectants and antiseptics. Brussels 2018. 7.
European Committee for Standardization. European Standard EN 14476: Chemical disinfectants and antiseptics – Quantitative suspension test for the evaluation of virucidal activity in the medical area – Test method and requirements (Phase 2 / Step 1). Brussels 2019. 8.
COVID-19 – zapobieganie i leczenie. The First Affiliated Hospital, Zhejiang University School of Medicine (FAHZU). Publikacja zgodna z doświadczeniem klinicznym 2020. 9.
https://nipip.pl/wp-content/uploads/2020/03/za%C5%82.4.PPE-dla-medyka.pdf. 10.
Kramer A, Dissemond J, Kim S, et al. Consensus on Wound Antisepsis: Update 2018. Skin Pharmacol Physiol 2018; 31: 28-58.
|
|