Postępowanie terapeutyczne u kobiet w ciąży chorych na choroby reumatyczne

Wprowadzenie

Choroby reumatyczne charakteryzuje przewlekły, zmienny przebieg z okresami zaostrzeń i remisji. Ich obraz kliniczny, choć zróżnicowany, wywiera istotny wpływ na życie chorych: zarówno na sferę sprawności fizycznej, zdrowia psychicznego, jak i kwestie prokreacji. Kobiety z chorobami reumatycznymi rzadziej decydują się na potomstwo, częściej doświadczają poważnych powikłań ciąży, a pierwszy poród następuje w późniejszym wieku niż u kobiet z populacji ogólnej. Pacjentki z początkiem choroby przed 25. rokiem życia częściej pozostają bezdzietne lub mają mniej dzieci niż kobiety, u których choroba rozpoczęła się później.
Istnieje wiele czynników ograniczających rozrodczość u kobiet z chorobami reumatycznymi. Są to: aktywny przebieg choroby, zaburzenia w codziennym funkcjonowaniu, zaburzenia libido, niekorzystny wpływ farmakoterapii na komórki płciowe, rozwój zarodka i płodu, zaburzenia hormonalne (w obrębie osi podwzgórze–gonady) w przebiegu przewlekłej choroby zapalnej, większe ryzyko straty ciąży i ciężkich powikłań, a także czynniki psychogenne i społeczne (m.in. obawy chorej, brak wsparcia psychicznego lub organizacyjnego ze strony otoczenia oraz służby zdrowia) [1].

Specyfika ciąży w chorobach reumatycznych

Przewlekłe zapalne choroby reumatyczne dotyczą najczęściej kobiet w wieku prokreacyjnym. Mogą się one przejawiać przede wszystkim zapaleniem stawów bądź ogólnoustrojowym procesem chorobowym z zajęciem wielu układów i narządów. Wykazano zróżnicowany wpływ ciąży na aktywność chorób reumatycznych: zapalne choroby stawów ulegają wyciszeniu, natomiast zaostrzają się po porodzie, część chorób tkanki łącznej przebiega stabilnie, natomiast w innych występuje tendencja do zaostrzeń. Obserwuje się także zależność między aktywnością choroby reumatycznej a obecnością powikłań w przebiegu ciąży i rozwoju dziecka (tab. I). Znajomość powyższych zagadnień pozwala reumatologowi właściwie zaplanować opiekę medyczną, z uwzględnieniem specyfiki choroby reumatycznej i jej ewentualnych powikłań.

Zasady opieki medycznej u chorej planującej ciążę, w ciąży i połogu

Opieka medyczna nad kobietą z chorobą reumatyczną w okresie ciąży powinna być prowadzona w doświadczonych w tym zakresie ośrodkach reumatologicznych we współpracy ze specjalistami z innych dziedzin medycyny. Ciążę należy zaplanować na okres małej aktywności lub remisji choroby, wyrównania schorzeń towarzyszących oraz w czasie stosowania odpowiedniego leczenia...


Pełna treść artykułu...