Postępowanie u chorych z zaparciem stolca w medycynie paliatywnej – zalecenia Grupy Roboczej Ekspertów Polskiego Towarzystwa Medycyny Paliatywnej

Zalecenia dotyczące postępowania u chorych z zaparciem stolca w medycynie paliatywnej opracowano na podstawie przeglądu dostępnego piśmiennictwa – przeszukano bazy PubMed i Medline, podając frazy: „zaparcie stolca”, „zaparcie stolca wywołane opioidami”, „leki przeczyszczające”, „antagoniści receptorów opioidowych” i „opieka paliatywna”. Pozycje piśmiennictwa, z których korzystano podczas przygotowywania zaleceń, podano na końcu artykułu. W opracowaniu uwzględniono własne doświadczenia autorów i dostępność poszczególnych leków w Polsce. Ponadto, każdy z autorów potwierdził zgodność własnych poglądów z poszczególnymi zaleceniami poprzez przeprowadzenie procedury Delphi. Należy podkreślić, że poniższe zalecenia mają charakter ogólny i każdorazowo wymagają dostosowania do indywidualnych potrzeb i stanu klinicznego chorych.

These recommendations on the management of constipation in palliative medicine patients were elaborated based on a review of the available literature – PubMed and Medline databases were searched with the headings: “constipation”, “opioid-induced constipation”, “laxatives”, “opioid receptor antagonists” and “palliative care”. References to literature used for these recommendations are listed at the end of the paper. The authors’ own experience and availability of drugs in Poland were taken into consideration when preparing these recommendations. Moreover, all authors were asked to judge each recommendation using the Delphi procedure. It should be emphasized that these recommendations are general and in each individual they should be adjusted according to the clinical condition and patients’ needs.