Pozatwarzowy ziarniniak twarzy – opis przypadku

Wprowadzenie. Ziarniniak twarzy (granuloma faciale) jest nieczęsto spotykaną, przewlekłą chorobą skóry. Charakteryzuje się występowaniem na twarzy brunatnoczerwonych grudek, guzków i ognisk naciekowych. Wyjątkowo ziarniniaka spotyka się poza twarzą.
Cel pracy. Przedstawienie chorego, u którego granuloma faciale był zlokalizowany wyłącznie poza twarzą.
Opis przypadku. U 56-letniego, ogólnie zdrowego mężczyzny w ostatnich 15 latach stopniowo ukazywały się bezobjawowe, pojedyncze grudki i ograniczone, brunatnoczerwone, koliste nacieki, o średnicy 1–4 cm. Wykwity były zlokalizowane na plecach, barku, brzuchu i za lewą małżowiną uszną. Wymagały różnicowania z chłoniakiem, lymphocytoma, mięsakiem Kaposiego oraz sarkoidozą. W badaniu histopatologicznym stwierdzono obraz wskazujący na ziarniniaka twarzy, co pozwoliło na ustalenie rozpoznania granuloma faciale o lokalizacji pozatwarzowej. Po 6-miesięcznej terapii dapsonem i takrolimusem stosowanym miejscowo wykwity ustąpiły, pozostawiając jedynie przebarwienia.
Wnioski. W różnicowaniu przewlekłych zmian skórnych typu brunatnoczerwonych grudek, guzków oraz wyniosłych nacieczonych ognisk, niezależnie od ich umiejscowienia, należy brać pod uwagę rozpoznanie pozatwarzowego ziarniniaka twarzy. W diagnostyce decydujące znaczenie ma badanie histopatologiczne. Korzystnym leczeniem jest ogólne stosowanie dapsonu oraz miejscowo takrolimusu.

Introduction. Granuloma faciale is a rare, chronic disease. It is characterized by the presence of brownish papules, nodules and infiltrated plaques usually on the face. The occurrence of lesions in other body regions – extrafacial granuloma faciale – is very uncommon.
Objective. The aim of this paper is to present a patient with granuloma faciale occurring only extrafacially.
Case report. In the 56-year-old patient, small, brownish, asymptomatic nodules and round infiltrations of 1-4 cm in diameter had been appearing for the last 15 years. The lesions were located on the patient’s back, arm, abdomen and behind the left ear. Differential diagnosis with cutaneous lymphoma, lymphocytoma, Kaposi’s sarcoma and sarcoidosis was necessary. Histopathological examination was consistent with granuloma faciale and the diagnosis of extrafacial granuloma faciale was established. After 6 months of treatment with systemic dapsone and topical tacrolimus all lesions disappeared, leaving only hyperpigmentations.
Conclusions. In differential diagnosis of chronic skin lesions consisting of brownish papules, nodules and infiltrated plaques, independently of their location, extrafacial granuloma faciale should always be taken into consideration. In the diagnosis skin biopsy plays the basic role. Systemic dapsone and topical tacrolimus give positive therapeutic effects.