Przewlekła choroba przeszczep przeciwko gospodarzowi – znaczenie leczenia dermatologicznego

Wprowadzenie. Z każdym rokiem wzrasta liczba wykonywanych alogenicznych przeszczepów komórek macierzystych. Najczęstszym odległym powikłaniem tych zabiegów jest przewlekła choroba przeszczep przeciwko gospodarzowi, w przebiegu której u 90% pacjentów dochodzi do zajęcia skóry.

Cel pracy. Przedstawienie i omówienie zmian skórnych występujących w przebiegu przewlekłej choroby przeszczep przeciwko gospodarzowi ze szczególnym zwróceniem uwagi na możliwości leczenia dermatologicznego.

Opis przypadku. Przedstawiamy przypadek 45-letniego mężczyzny po przeszczepie szpiku przeprowadzonym w grudniu 2012 r., który został przyjęty w celu leczenia zmian skórnych w przebiegu przewlekłej choroby przeszczep przeciwko gospodarzowi. W badaniu klinicznym stwierdzono: przebarwioną liszajopodobną osutkę na tułowiu, nieregularne ogniska przerzedzenia włosów, zmiany poikilodermiczne na twarzy i kończynach górnych oraz stwardnienie skóry rąk z grubopłatowym złuszczaniem naskórka na dłoniach i podeszwach. Badanie histologiczne potwierdziło rozpoznanie przewlekłej choroby przeszczep przeciwko gospodarzowi. W leczeniu zastosowano fototerapię oraz intensywne leczenie miejscowe.

Wnioski. Zmiany skórne w przebiegu przewlekłej choroby przeszczep przeciwko gospodarzowi mogą upośledzać funkcjonowanie pacjentów po przeszczepach. Kompleksowa opieka powinna się opierać na współpracy pomiędzy hematologami i dermatologami.

Introduction. The number of allogeneic haematopoietic stem cell transplantations is increasing year by year. The most common long-term complication is chronic graft-versus-host disease, with skin involvement noted in over 90% of cases.

Objective. To present and discuss skin lesions occurring in chronic graft-versus-host disease with a particular focus on available dermatological treatment modalities.

Case report. A 45-year-old male patient, who received allogeneic haematopoietic stem cell transplantations in December 2012, presented for the treatment of skin lesions secondary to chronic graft-versus-host disease. Clinical examination revealed hyperpigmented lichenoid eruption on the trunk; irregular patches of non-scarring alopecia; poikiloderma on the face and upper limbs; and sclerodermatous lesions on the hands with diffuse epidermal exfoliation on the palms and soles. Histopathological examination confirmed the diagnosis of chronic graft-versus-host disease. Treatment consisting of phototherapy and intensive topical treatment was introduced.

Conclusions. Skin lesions secondary to chronic graft-versus-host disease may impair the daily functioning of post-transplant patients. Comprehensive therapeutic management should be based on the cooperation between haematologists and dermatologists.