Rational use of antimicrobials in upper respiratory tract infections in the COVID-19 era

Wstęp

W ciągu ostatnich kilkunastu lat narastające zjawisko antybiotykooporności drobnoustrojów stało się istotnym wyzwaniem dla współczesnej medycyny i jednocześnie zagrożeniem w skali zdrowia publicznego. Najczęstsze wątpliwości co do zastosowania i wyboru antybiotyku w praktyce klinicznej, szczególnie w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), stwarzają zakażenia układu oddechowego, przede wszystkim jego górnego odcinka [1]. Należy podkreślić, że infekcje dróg oddechowych są najczęstszą przyczyną porad ambulatoryjnych, a także najczęstszą przyczyną gorączki u niemowląt i młodszych dzieci [2]. Obecna sytuacja epidemiologiczna, tj. rozwój pandemii zakażeń wirusem SARS-CoV-2, wymusiła zmiany w dotychczasowej organizacji opieki zdrowotnej nad pacjentami prezentującymi objawy ostrej infekcji oddechowej (acute respiratory infection – ARI), choć dotychczasowe zalecenia antybiotykoterapii nie uległy istotnym zmianom. Zważywszy na obecną sytuację epidemiologiczną (m.in. stały wzrost liczby zakażeń, brak skutecznej szczepionki), wydaje się, że problem wątpliwości dotyczących wskazań do antybiotykoterapii nasili się w najbliższych sezonach infekcyjnych, gdyż w różnicowaniu etiologii ARI należy również uwzględnić zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2.

Rozpoznawanie zakażeń górnych dróg oddechowych

Kluczowe w procesie diagnostyczno-terapeutycznym zakażeń górnych dróg oddechowych (GDO) jest rozpoznanie zakażenia oraz różnicowanie jego etiologii. Początkowy obraz kliniczny infekcji dróg oddechowych obydwu etiologii – wirusowej oraz bakteryjnej – może być podobny, a wywiad i badanie fizykalne, choć wystarczające do rozpoznania, cechują się zbyt niską czułością, by pewnie różnicować między zakażeniem wirusowym a bakteryjnym (tab. 1). Należy pamiętać, że również w dobie pandemii COVID-19 zakażenie jednym patogenem nie wyklucza koinfekcji innym [3], choć danych na temat współzakażenia wirusem SARS-CoV-2 jest obecnie niewiele [4, 5]. Różnicowanie między COVID-19, grypą oraz tzw. infekcją przeziębieniową (przeziębieniem) przedstawiono w tabeli 2. Dotychczas laboratoryjna identyfikacja czynnika etiologicznego w przypadku pacjenta z infekcją GDO rutynowo była zalecana jedynie w przypadku ostrego zapalenia gardła w celu potwierdzenia lub wykluczenia infekcji paciorkowcowej (posiew/szybkie testy) [2]. W pozostałych przypadkach diagnostyka mikrobiologiczna przeprowadzana jest w sytuacjach szczególnych. Obecnie w celu pewnego potwierdzenia...


View full text...