Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Okulistycznego dotyczące okołooperacyjnej modyfikacji leczenia przeciwkrzepliwego w chirurgii okulistycznej

WPROWADZENIE

Na przestrzeni ostatnich lat istotnie wzrósł odsetek osób przyjmujących przewlekle leczenie przeciwkrzepliwe. Szacuje się, że około 20% populacji świata stosuje kwas acetylosalicylowy, około 4% populacji inne antykoaugulanty, do których zalicza się leki przeciwpłytkowe (inhibitory receptora P2Y12: klopidogrel, prasugrel, tikagrelol) i leki przeciwkrzepliwe (warfaryna, acenokumarol, dabigatran, riwaroksaban, apiksaban, edoksaban, betriksaban) [1]. Decyzja dotycząca zmiany lub utrzymania dotychczasowego leczenia przeciwkrzepliwego przed operacją okulistyczną za-leży od wielu czynników, przede wszystkim: typu zabiegu, rodzaju znieczulenia, poziomu ryzyka incydentu zatoro-wo-zakrzepowego oraz rzędowości profilaktyki. W niniejszej pracy przedstawiono konsensus obejmujący dostępną literaturę, w tym wytyczne światowych towarzystw okulistycznych i stanowisko ekspertów Polskiego Towarzystwa Okulistycznego, dotyczący modyfikacji terapii przeciwkrzepliwej w okresie okołooperacyjnym w okulistyce. Uśrednione ryzyko krwawienia w operacjach okulistycznych dla całej populacji jest szacowane na 0,4%. Zawiera ono ryzy-ko powstania: krwotoku śródsiatkówkowego, nadnaczyniówkowego, krwotoku do ciała szklistego, nawracającego krwistka komory przedniej, krwiaka oczodołu. Kwas acetylosalicylowy – najszerzej stosowana substancja przeciwpłytkowa – to nie-steroidowy lek przeciwzapalny hamujący agregację płytek krwi. Znajduje zastosowanie zarówno w profilaktyce pierwotnej (zapobieganiu), jak i wtórnej (po przebytym epizodzie) incydentów zatorowo-zakrzepowych (m.in. ostry zespół wieńcowy, udar mózgu). Dawka 75–150 mg skutecznie hamuje agregację płytek na 7–10 dni od rozpoczęcia terapii. Należy pamiętać, że dwuskładnikowa terapia prze-ciwkrzepliwa (DAPT = kwas acetylosalicylowy + inhibitor P2Y12) znacząco zwiększa ryzyko krwawienia okołooperacyjnego w stosunku do monoterapii kwasem acetylosalicylowym (15% vs 4%) [2]. W tabelach I i II podsumowano dostępne formy terapii przeciwkrzepliwej i przeciwpłytkowej w Polsce (stan wiedzy na grudzień 2022 r.). Ryzyko incydentu zakrzepowo-zatorowego determinuje postępowanie. Pacjenci wysokiego ryzyka to oso-by: z migotaniem przedsionków i przebytym udarem mózgu, po przebytym epizodzie zakrzepicy żylnej w ciągu ostatnich 3 miesięcy, ze sztuczną, mechaniczną zastawką serca, chorujące na nowotwór, z frakcją wyrzutową serca < 30%. Zalecane mo-dyfikacje leczenia przeciwkrzepliwego przedstawiono w tabeli III [2]. Należy...


Pełna treść artykułu...