Różnice obrazu klinicznego twardziny układowej w zależności od płci
Autor: Alicja Kostecka
Data: 15.11.2017
Źródło: Clinical and epidemiological differences between men and women with systemic sclerosis: a study in a Spanish systemic sclerosis cohort and literature review. Freire M, Rivera A, Sopeña B, Tolosa Vilella C, Guillén-Del Castillo A, Colunga Argüelles D, Call
Wiedza dotycząca odmienności przebiegu choroby w zależności od płci może mieć praktyczne zastosowanie, pozwala bowiem lepiej zaplanować badania kontrolne i może pomóc w strategii ustalania terapii u chorego.
Twardzina układowa (TU) jest rzadką chorobą reumatyczną z predyspozycją zachorowań u kobiet. Dotychczas w nielicznych publikacjach porównywano przebieg kliniczny choroby w zależności od płci.
W rejestrze prowadzonym na terytorium Hiszpanii zgromadzono dane 1506 chorych z twardziną układową (1341 kobiet i 165 mężczyzn) leczonych w 21 ośrodkach. Stosunek zachorowań na TU u kobiet mężczyzn wyniósł 8:1 (dla porównania w Niemczech i Kanadzie ok. 6:1, Włochy 7.8:1).
Mężczyźni mieli postawione rozpoznanie w starszym wieku niż kobiety. Czas od wystąpienia pierwszych objawów do chwili postawienia rozpoznania był krótszy u mężczyzn niż u kobiet, co autorzy odnoszą między innymi do występowania u mężczyzn częściej postaci uogólnionej choroby, łatwiejszej do rozpoznania. Ponadto objaw Raynauda stwierdzony u mężczyzny zwykle częściej skłania do poszukiwania innych typowych dla TU zmian narządowych i ostatecznie postawienia rozpoznania. W badanej grupie nie odnotowano różnic występowania owrzodzeń palców u mężczyzn i u kobiet, choć we wcześniejszych badaniach sugerowano taką predyspozycję u mężczyzn. Zarówno choroba śródmiąższowa płuc (ChŚP), jak i palenie papierosów było powiązane z płcią męską, natomiast nadciśnienie płucne (NP), a zwłaszcza izolowane NP- z płcią żeńską. U mężczyzn częściej dochodziło do szybkiej wczesnej progresji choroby, krótszy był odstęp czasu między wystąpieniem objawu Raynauda oraz kolejnym objawem choroby.
Przebieg choroby był bardziej agresywny: czas od początku choroby do zgonu był istotnie krótszy u mężczyzn. Najczęstszą przyczyną zgonu u mężczyzn była ChŚP (27,5%), u kobiet NP (28.6%). W badanej kohorcie czynnikami złej prognozy były: postać uogólniona choroby, ChŚP, owrzodzenia palców, tarcie ścięgien, płeć męska, starszy wiek w chwili rozpoznania.
W rejestrze prowadzonym na terytorium Hiszpanii zgromadzono dane 1506 chorych z twardziną układową (1341 kobiet i 165 mężczyzn) leczonych w 21 ośrodkach. Stosunek zachorowań na TU u kobiet mężczyzn wyniósł 8:1 (dla porównania w Niemczech i Kanadzie ok. 6:1, Włochy 7.8:1).
Mężczyźni mieli postawione rozpoznanie w starszym wieku niż kobiety. Czas od wystąpienia pierwszych objawów do chwili postawienia rozpoznania był krótszy u mężczyzn niż u kobiet, co autorzy odnoszą między innymi do występowania u mężczyzn częściej postaci uogólnionej choroby, łatwiejszej do rozpoznania. Ponadto objaw Raynauda stwierdzony u mężczyzny zwykle częściej skłania do poszukiwania innych typowych dla TU zmian narządowych i ostatecznie postawienia rozpoznania. W badanej grupie nie odnotowano różnic występowania owrzodzeń palców u mężczyzn i u kobiet, choć we wcześniejszych badaniach sugerowano taką predyspozycję u mężczyzn. Zarówno choroba śródmiąższowa płuc (ChŚP), jak i palenie papierosów było powiązane z płcią męską, natomiast nadciśnienie płucne (NP), a zwłaszcza izolowane NP- z płcią żeńską. U mężczyzn częściej dochodziło do szybkiej wczesnej progresji choroby, krótszy był odstęp czasu między wystąpieniem objawu Raynauda oraz kolejnym objawem choroby.
Przebieg choroby był bardziej agresywny: czas od początku choroby do zgonu był istotnie krótszy u mężczyzn. Najczęstszą przyczyną zgonu u mężczyzn była ChŚP (27,5%), u kobiet NP (28.6%). W badanej kohorcie czynnikami złej prognozy były: postać uogólniona choroby, ChŚP, owrzodzenia palców, tarcie ścięgien, płeć męska, starszy wiek w chwili rozpoznania.
