Skala oczekiwań od edukacji terapeutycznej osób chorych przewlekle

Wstęp. W ciągu ostatnich lat edukacja terapeutyczna pacjenta stała się istotnym elementem w leczeniu chorób przewlekłych, gdyż skuteczność tego procesu zależy między innymi od uwzględnienia potrzeb pacjenta, jego oczekiwań i dotychczasowych doświadczeń związanych z chorobą.

Celem publikacji była prezentacja skali do badania oczekiwań od edukacji terapeutycznej osób chorych. Ponadto sprawdzono, czy oczekiwania pacjentów ulegają zróżnicowaniu w zależności od płci, wieku, wykształcenia i miejsca zamieszkania.

Materiał i metody. Przebadano 503 osoby przewlekle chore leczone ambulatoryjnie, 301 kobiet i 202 mężczyzn. Średni wiek badanych wynosił 52,06 (SD = 14,30) lata. Większość badanych pacjentów pozostawała pod opieką poradni specjalistycznej (n = 294; 62,55%). Średni czas chorowania wynosił M = 9,12 lat (SD = 8,53). Zastosowano autorską Skalę Oczekiwań od Edukacji Terapeutycznej OE-15, Listę Oczekiwań Pacjenta PRF i metryczkę.

Wyniki. Wykonane analizy pozwalają stwierdzić, że skala do badania Oczekiwań od Edukacji Terapeutycznej OE-15 jest skalą rzetelną i trafną. Wiek i płeć różnicują oczekiwania od edukacji w grupie pacjentów przewlekle chorych.

Wnioski. Skala do badania oczekiwań może znaleźć zastosowanie w procesie edukacji terapeutycznej pacjentów. Pozwala na ocenę ich oczekiwań w zakresie: informacji o chorobie i jej leczeniu, wyjaśnienia wpływu choroby na sfery życia oraz informacji koniecznych pacjentowi do podjęcia działań profilaktyki trzeciorzędowej związanej z chorobą.

Introduction. In recent years, the therapeutic education of patients has become an important element in the treatment of chronic diseases. The effectiveness of this process depends, inter alia, on taking into consideration the patient’s needs, their expectations, and their experiences associated with the disease. The aim of the publication is to present the scale in order to study the expectations from the therapeutic education of patients. In addition, it was examined to determine if the expectations of patients are likely to vary depending on gender, age, education and place of residence.

Material and methods. The study group consisted of 503 chronically ill outpatients, including 301 women and 202 men. The average age was 52.06 (SD = 14.30) years. The majority of the patients remained under the care of a specialized clinic (n = 294, 62.55%). The average duration of illness was M = 9.12 years (SD = 8.53). The author’s Scale of Expectations from Therapeutic Education OE-15, a List of Patient’s Expectations (PRF, Patient’s Request Form), and Imprint were used.

Results. The analysis allows us to conclude that the presented scale to study the Expectations from Therapeutic Education, OE-15, is a reliable and valid one. Age and gender differentiate expectations from education in a group of patients with chronic diseases.

Conclusions. The scale to study expectations can be used in the therapeutic education of patients. It allows an assessment of their expectations in terms of information about the disease, treatment, an explanation of the disease’s impact on aspects of life, and information necessary to take action towards tertiary prevention of the disease.