Skrajne niedożywienie jako przyczyna przejściowych zaburzeń metabolizmu węglowodanów, które rozwinęły się w przebiegu zespołu hiperglikemiczno-hiperosmolalnego

Zespół hiperglikemiczno-hiperosmolalny (HHS) jest stanem zagrożenia życia charakteryzującym się hiperosmolalnością, hiperglikemią i odwodnieniem bez obecności znaczącej ketozy. W artykule przedstawiono przypadek 14,5-letniej kachektycznej pacjentki ze zdiagnozowanym HHS. Zastosowano odpowiednie leczenie zgodnie z wytycznymi ISPAD. Po wstępnym ustabilizowaniu stanu zdrowia, pacjentkę przekazano celem dalszego leczenia na Oddział Gastroenterologii Dziecięcej z powodu zagrażającego życiu skrajnego niedożywienia. Podczas dalszej hospitalizacji obserwowano prawidłowe wartości glikemii oraz chora nie wymagała dalszej insulinoterapii. Niestety, 2 miesiące po wypisaniu pacjentkę ze szpitala, chora zmarła niespodziewanie w domu, przed możliwością wykonania pełnej diagnostyki diabetologicznej. Obserwowane zaburzenia mogły być obrazem wczesnego stadium cukrzycy typu 1 (stan przedcukrzycowy), być efektem rozwoju cukrzycy związanej z niedożywieniem (MRDM) lub wynikiem przejściowej hiperglikemii związanej ze stresem (SIH). Opisany przypadek pokazuje, że HHS może rozwinąć się nie tylko wtórnie do cukrzycy, lecz także być ciężkim powikłaniem przejściowych zaburzeń gospodarki węglowodanowej w przebiegu skrajnego niedożywienia.

The hyperosmolar hyperglycaemic state (HHS) is a very severe condition characterised by hyperosmolality, hyperglycaemia and dehydration without significant ketosis. The article presents the case of a 14.5-year-old cachectic patient with diagnosed HHS. Appropriate treatment per the ISPAD Guidelines was implemented. After metabolic stabilisation was achieved, the patient was transferred for further treatment to the Pediatric Gastroenterology Department due to her life-threatening cachexia. Normal glucose levels were observed during hospitalisation and the patient required no further insulin supplementation. Unfortunately, two months after discharge from hospital, the patient suffered sudden death at home. The patient did not live until full diabetological diagnostics could be performed. The transient hyperglycaemia may have been caused by a very early stage of type 1 diabetes (pre-diabetes), malnutrition-related diabetes mellitus (MRDM) or stress-induced hyperglycaemia (SIH). The case demonstrates that HHS can develop not only secondary to diabetes, but also be a severe complication of transient carbohydrate metabolism disorders in the course of cachexia.