Spondyloartropatia osiowa i zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

Definicja spondyloartropatii

Spondyloartropatie (SpA) są wzajemnie powiązaną grupą chorób reumatycznych, które charakteryzują się wspólnymi objawami klinicznymi i podobieństwem uwarunkowań genetycznych. Do SpA zaliczamy: zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK), łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS), reaktywne zapalenie stawów, zapalenie stawów towarzyszące zapalnym nieswoistym chorobom jelit – chorobie Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejącemu zapaleniu jelita grubego oraz młodzieńczą spondyloartropatię.

Kryteria klasyfikacyjne spondyloartropatii osiowej

Grupa ASAS (The Assessment in Spondyloarthritis International Society) opracowała zalecenia dotyczące postępowania diagnostycznego u chorych z podejrzeniem spondyloartropatii [1, 2]. Zgodnie z tymi zaleceniami u chorych, którzy nie spełniają kryteriów rozpoznania żadnej z powyższych chorób, należy ocenić, czy spełniają kryteria klasyfikacyjne spondyloartropatii. Pozwala to na wczesne ustalenie rozpoznania i włączenie leczenia.
W zależności od dominujących objawów klinicznych u chorych należy rozważyć spondyloartropatię osiową lub spondyloartropatię obwodową, u chorych z przewlekłym bólem pleców występującym u osób poniżej 45. roku życia – spondyloartropatię osiową [1], a u chorych z zapaleniem stawów lub przyczepów ścięgnistych – spondyloartropatię obwodową [2]. Należy pamiętać, że u wielu chorych występują jednocześnie objawy osiowe i obwodowe. Kryteria klasyfikacyjne spondyloartropatii osiowej przedstawiono w tabeli I.
Ból pleców o charakterze zapalnym zdefiniowany przez ekspertów ASAS [3] charakteryzuje się cechami wymienionymi w tabeli II.
Ocena zmian w stawach krzyżowo-biodrowych w obrazie MRI jest trudna i powinna być dokonana przez doświadczonego radiologa. Ponieważ nie wszystkie zmiany w stawach krzyżowo-biodrowych w obrazie MRI przechodzą po wielu latach w objawy radiologiczne, eksperci ASAS opracowali i zdefiniowali zmiany odpowiadające zapaleniu stawów krzyżowo-biodrowych w obrazie MRI (tab. III) [4].

Zakres badań potrzebnych do ustalenia rozpoznania

U chorych z bólem pleców trwającym dłużej niż 3 miesiące należy:
a) wykonać badanie podmiotowe i przedmiotowe uwzględniające objawy spondyloartropatii, w tym występowanie zapalnego bólu pleców, oznaczyć stężenie białka C-reaktywnego (C-reactive protein – CRP; uwaga: nieprawidłowe tylko u 30–40% chorych),
b) u chorych z podejrzeniem spondyloartropatii wykonać klasyczne zdjęcie...


Pełna treść artykułu...