Tofacytynib w leczeniu aktywnego reumatoidalnego zapalenia stawów – doświadczenia własne

Wprowadzenie

Główną rolę w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS) odgrywa farmakoterapia, której celem jest uzyskanie remisji klinicznej lub co najmniej niskiej aktywności choroby. Wśród syntetycznych leków modyfikujących przebieg choroby (disease-modifying antirheumatic drugs – DMARDs) wyróżnia się dwie grupy – leki klasyczne i ukierunkowane na cel [1]. Do drugiej grupy należą inhibitory kinaz janusowych (JAK), w tym tofacytynib. Hamuje on aktywność kinaz JAK1 i JAK3 oraz – w mniejszym stopniu – JAK2 i TYK2 [2].
Kinazy janusowe to grupa enzymów umożliwiająca przekazywanie sygnału z receptorów (m.in. dla cytokin prozapalnych) do wnętrza komórki, co ostatecznie prowadzi do aktywacji procesu zapalnego. Hamowanie JAK przez tofacytynib osłabia przekazywanie sygnałów z receptorów interferonu typu I i II oraz interleukin (IL-2, IL-4, IL-6, IL-7, IL-9, IL-15, IL-21), co skutkuje modyfikacją odpowiedzi zapalnej [3].
Zgodnie z rejestracją European Medicines Agency (EMA) i Food and Drug Administration (FDA) wskazania do stosowania tofacytynibu obejmują leczenie RZS o nasileniu od umiarkowanego do ciężkiego u dorosłych pacjentów z niewystarczającą odpowiedzią lub nietolerancją co najmniej jednego DMARD. Lek może być stosowany w skojarzeniu z metotreksatem (MTX) lub w monoterapii [3].
Dostępne dane dotyczące skuteczności i bezpieczeństwa stosowania tofacytynibu pochodzą z badań klinicznych II i III fazy, fazy przedłużonej tych badań oraz obserwacji pochodzących z rejestrów. W Polsce doświadczenia ze stosowaniem leku są niewielkie, co jest związane przede wszystkim z ograniczonym dostępem do niego wynikającym z przyczyn ekonomicznych. Według wiedzy autorów prezentowane wyniki są pierwszym polskim doniesieniem poruszającym problematykę skuteczności i bezpieczeństwa stosowania tofacytynibu w warunkach codziennej praktyki klinicznej.
Celem pracy była ocena skuteczności leczenia tofacytynibem przyjmowanym doustnie w dawce 5 mg dwa razy dziennie przez pacjentów z ciężkim aktywnym RZS. Ocenie poddano także profil bezpieczeństwa i tolerancję leku.

Materiał i metody

Retrospektywnym badaniem obserwacyjnym objęto10 pacjentów (6 kobiet i 4 mężczyzn) chorujących na RZS, hospitalizowanych w Klinice Reumatologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu od czerwca 2018 r. do kwietnia 2019 r. i leczonych tofacytynibem. Badane były osoby powyżej 18. roku życia z rozpoznaniem RZS ustalonym na...


Pełna treść artykułu...