Ultra-krótka postać choroby trzewnej – charakterystyka kliniczna i immunologiczna
Autor: Mariusz Bryl
Data: 06.06.2016
Źródło: Mooney PD i wsp. Clinical and immunologic features of ultra-short celiac disease. Gastroenterology 2016; 150:1125-1134. PE/MB
Choroba trzewna sporadycznie przebiega z zajęciem jedynie opuszki dwunastnicy (ang. ultra-short celiac disease – USCD). Na łamach czasopisma Gastroentrology opublikowano pracę, w której dokonano próby charakterystyki tej postaci celiakii.
Autorzy przeprowadzili prospektywną analizę, w której u 1378 chorych (średni wiek 50 lat, 62% kobiet) pobierano wycinki z części D1 i D2 dwunastnicy w kierunku choroby trzewnej. Kwadrantowe biopsje z części D1 dwunastnicy pobierano w przypadku 171 chorych, u których istniało duże prawdopodobieństwo choroby trzewnej (średni wiek 46 lat, 64% kobiet). Wyniki badań porównywano także do grupy kontrolnej – osób niechorujących na celiakię.
Spośród 1378 przebadanych osób – u 268 (19,4%) zdiagnozowano chorobę trzewną, z czego u 9,7% był to wariant USCD. Wykazano, że pobranie dodatkowego wycinka z któregokolwiek obszaru części D1 dwunastnicy zwiększało czułość rozpoznawania celiakii o 9,3-10,8% (p<0.0001). Wykazano także, że chorzy z USCD byli istotnie młodsi (p=0.03), mieli niższe miano przeciwciał przeciwko transglutaminazie tkankowej (p=0.001), rzadziej też w obrazie klinicznym stwierdzano biegunkę (p=0.001) w porównaniu z typową postacią celiakii z zajęciem części D2 dwunastnicy. Dodatkowo, chorzy z zajęciem części D2 dwunastnicy mieli niższe stężenie ferrytyny (p=0.007) oraz częściej stwierdzano u nich niedobór kwasu foliowego (p=0.003) w porównaniu do USCD i grupy kontrolnej. Zarówno fenotyp, jak i ilość śródnabłonkowych limfocytów w biopsjach z części D1 i D2 dwunastnicy nie różniły się istotnie.
W podsumowaniu autorzy konkludują, że pobieranie wycinków z części D1 dwunastnicy jest niezbędnym elementem zwiększającym efektywność diagnostyki u chorych z podejrzeniem celiakii (każdy dodatkowy wycinek zwiększa czułość diagnostyki). Chorzy z USCD są młodsi, a przebieg kliniczny jest łagodniejszy.
Spośród 1378 przebadanych osób – u 268 (19,4%) zdiagnozowano chorobę trzewną, z czego u 9,7% był to wariant USCD. Wykazano, że pobranie dodatkowego wycinka z któregokolwiek obszaru części D1 dwunastnicy zwiększało czułość rozpoznawania celiakii o 9,3-10,8% (p<0.0001). Wykazano także, że chorzy z USCD byli istotnie młodsi (p=0.03), mieli niższe miano przeciwciał przeciwko transglutaminazie tkankowej (p=0.001), rzadziej też w obrazie klinicznym stwierdzano biegunkę (p=0.001) w porównaniu z typową postacią celiakii z zajęciem części D2 dwunastnicy. Dodatkowo, chorzy z zajęciem części D2 dwunastnicy mieli niższe stężenie ferrytyny (p=0.007) oraz częściej stwierdzano u nich niedobór kwasu foliowego (p=0.003) w porównaniu do USCD i grupy kontrolnej. Zarówno fenotyp, jak i ilość śródnabłonkowych limfocytów w biopsjach z części D1 i D2 dwunastnicy nie różniły się istotnie.
W podsumowaniu autorzy konkludują, że pobieranie wycinków z części D1 dwunastnicy jest niezbędnym elementem zwiększającym efektywność diagnostyki u chorych z podejrzeniem celiakii (każdy dodatkowy wycinek zwiększa czułość diagnostyki). Chorzy z USCD są młodsi, a przebieg kliniczny jest łagodniejszy.
