Wpływ czynnika RF i przeciwciał aCCP na liczbę oraz rozmiar nadżerek kostnych w RZS
Autor: Aleksandra Lang
Data: 02.12.2015
Źródło: Additive effect of anti-citrullinated protein antibodies and rheumatoid factor on bone erosions in patients with RA. Hecht C, Englbrecht M, Rech J, Schmidt S, Araujo E, Engelke K, Finzel S, Schett G. Ann Rheum Dis. 2015 Dec;74(12):2151-6./AL
RZS jest autoimmunologiczną chorobą zapalną prowadzącą do trwałych uszkodzeń stawów i kości. Typową cechą choroby jest obecność autoprzeciwciał, do których zaliczany jest czynnik reumatoidalny (RF) oraz przeciwciała antycytrulinowe (aCCP). Przewlekły stan zapalny prowadzi do powstania ubytków kostnych (nadżerek).
Obecność aCCP i RF jest związana z cięższym przebiegiem choroby i szybszą progresją zmian kostnych. Przeciwciała antycytrulinowe mają wpływ na zaburzenia metabolizmu kostnego i utratę masy kostnej nawet u osób, u których nie wystąpiły objawy zapalenie stawów, przeciwciała te mogą bezpośrednio aktywować osteoklasty. Nieco mniej wiadomo na temat wpływu RF na kości. Czy obecność czynnika RF ma wpływ na występowanie nadżerek u chorych z RZS i czy ten efekt zależy od obecności przeciwciał aCCP? Szukając odpowiedzi na to pytania grupa badaczy z Niemiec przeanalizowała obrazy stawów śródręczno-paliczkowych (MCP 2,3,4) wykonane techniką obwodowej ilościowej tomografii komputerowej (ang. peripheral quantitative computed tomography, PQCT) w różnych grupach pacjentów z RZS: z przeciwciałami aCCP i RF (n=112), tylko z RF (n=28), tylko z aCCP (n=29) oraz z RZS seronegatywnym (n=69). Oceniono 714 stawów pod kątem ilości oraz wielkości powstałych nadżerek.
Największą liczbę nadżerek oraz największy ich rozmiar stwierdzono w grupie chorych RF i aCCP dodatnich. Liczba nadżerek była istotnie wyższa w grupie chorych RF i aCCP dodatnich w stosunku do grupy seronegatywnej p=0,001; natomiast wielkość nadżerek była istotnie większa w odniesieniu do grupy bez przeciwciała aCCP p<0,001.
Wielkość nadżerek zależała od obecności i miana RF tylko u chorych z przeciwciałami aCCP, natomiast takiej zależności nie stwierdzono u chorych aCCP negatywnych. Czynnik RF wydaje się wyraźnie zwiększać niekorzystne działanie przeciwciał aCCP na strukturę kostną.
Obecność RF i przeciwciał aCCP ma addytywny wpływ na powstawanie nadżerek w RZS i to zarówno w odniesieniu co do ich liczby jak i rozmiaru. Chorzy z RZS i dodatnim wynikiem RF i aCCP są obciążeni większym ryzykiem agresywnego przebiegu choroby z postępującą destrukcją stawów. Obecność czynnika RF związana jest z występowaniem nadżerek o większym rozmiarze, ale tylko u chorych, u których jednocześnie obecne są przeciwciała aCCP.
Największą liczbę nadżerek oraz największy ich rozmiar stwierdzono w grupie chorych RF i aCCP dodatnich. Liczba nadżerek była istotnie wyższa w grupie chorych RF i aCCP dodatnich w stosunku do grupy seronegatywnej p=0,001; natomiast wielkość nadżerek była istotnie większa w odniesieniu do grupy bez przeciwciała aCCP p<0,001.
Wielkość nadżerek zależała od obecności i miana RF tylko u chorych z przeciwciałami aCCP, natomiast takiej zależności nie stwierdzono u chorych aCCP negatywnych. Czynnik RF wydaje się wyraźnie zwiększać niekorzystne działanie przeciwciał aCCP na strukturę kostną.
Obecność RF i przeciwciał aCCP ma addytywny wpływ na powstawanie nadżerek w RZS i to zarówno w odniesieniu co do ich liczby jak i rozmiaru. Chorzy z RZS i dodatnim wynikiem RF i aCCP są obciążeni większym ryzykiem agresywnego przebiegu choroby z postępującą destrukcją stawów. Obecność czynnika RF związana jest z występowaniem nadżerek o większym rozmiarze, ale tylko u chorych, u których jednocześnie obecne są przeciwciała aCCP.
