Wpływ edukacji kardiologicznej na jakość życia chorych z niewydolnością serca

Wstęp. Pomimo dynamicznego rozwoju w zakresie podejmowanych działań diagnostyczno-terapeutycznych w niewydolności serca, dużą rolę przypisuje się wdrażaniu kompleksowych programów zdrowotnych, których nieodłącznym elementem składowym jest edukacja. Właściwie prowadzona pozwala na przygotowanie chorych do efektywnej samoopieki, samokontroli (self-care, self-control) i pozytywnie wpływa na subiektywnie odczuwaną jakość życia.

Cel. Określenie wpływu sposobu prowadzonej edukacji na jakość życia chorych z przewlekłą niewydolnością serca.

Materiał i metody. Badanie przeprowadzono wśród 100 osób (76 mężczyzn, 24 kobiety), średnia wieku 66,26 ± 11,29. Do badania włączono 50 pacjentów edukowanych przez przedstawicieli systemu ochrony zdrowia (lekarza POZ, lekarza kardiologa, pielęgniarki) w sposób podstawowy. Drugą część grupy stanowili pacjenci biorący udział w dodatkowej edukacji zorganizowanej. Materiał badawczy zgromadzono, korzystając z analizy dokumentacji medycznej oraz przy użyciu standaryzowanych narzędzi badawczych: skali depresji Becka pozwalającej na ocenę występowania objawów depresyjnych oraz kwestionariusza SF-36 do oceny jakości życia.

Wyniki. Chorzy edukowani dodatkowo osiągali istotne statystycznie (p = 0,000) wyższe wyniki w domenach kwestionariusza SF-36: RP, BP, GH, VT, SF, RE, MH oraz w zsumowanej jakości życia w komponentach: psychicznej (MCS) oraz fizycznej (PCS).

Wnioski. Pacjenci z przewlekłą niewydolnością serca obejmowani dodatkową zorganizowaną edukacją kardiologiczną uzyskują wyższe wyniki jakości życia.

Problemy Pielęgniarstwa 2015; 23 (1): 75–80

Introduction. Despite the dynamic development in the field of diagnostic measures and treatment in heart failure, a major role is attributed to the implementation of comprehensive health programs, which are an integral component of education. Properly carried out education allows to prepare patients for effective self-care and self-control and influences positively the quality of life.

Aim. Assessment of the impact of the training method on the quality of life in patients with chronic heart failure.

Material and Methods. The survey was conducted among 100 patients (76 men, 24 women), mean age 66.2 (SD ± 11.29). The study included 50 patients educated by the cardiac nurses in a primary care. The second group of patients participated in additional education. The data was collected by using the analysis of medical records and using standardized research tools: Beck Depression Scale allowing for the assessment of depressive symptoms and SF - 36 to assess quality of life.

Results. Additionally educated patients achieved statistically significant (p = 0.000) higher scores in all domains of the SF-36 (RP, BP, GH, VT, SF, RE, MH) except summed PF and the quality of life in the component: mental (MCS) and physical (PCS).

Conclusion. Patients with chronic heart failure, who undergo additional education obtain higher scores of quality of life results.