Wpływ wybranych czynników demograficznych oraz depresji na ocenę jakości życia osób po przebytej patologii kręgosłupa piersiowo-lędźwiowego

Częstym następstwem urazów i nowotworów w odcinkach piersiowym i lędźwiowym są uszkodzenia rdzenia kręgowego, korzeni nerwowych, naczyń krwionośnych, elementów kostnych i więzadłowych kręgosłupa. Znacznie rzadziej prowadzą do nich choroby zapalne i zwyrodnieniowe, zrzeszotnienie kości czy wady wrodzone kręgosłupa. Niezależnie od etiopatogenezy uszkodzenia powstaje niestabilność kręgosłupa, przemieszenie kręgów ucisk na rdzeń kręgowy, korzenie nerwowe i naczynia krwionośne. Leczenie operacyjne uszkodzeń kręgosłupa powinno spełniać trzy podstawowe wymogi. Pierwszym z nich jest zapewnienie optymalnych warunków dla przywrócenia czynności rdzenia nerwowego, korzeni nerwowych, poprzez uwolnienie z ucisku struktur nerwowych i naczyniowych kanału kręgowego. Drugim przywrócenia prawidłowych stosunków anatomicznych kręgosłupa: nastawienie przemieszczenia, odtworzenie wysokości trzonu kręgowego i fizjologicznych krzywizn kręgosłupa. Trzecim zapewnienie stabilności w uszkodzonych segmentach ruchowych kręgosłupa co umożliwia dokonanie zrostu kostnego w miejscu uszkodzenia. Interwencja operacyjna w odcinkach piersiowym i lędźwiowym kręgosłupa stwarza największe możliwości naprawcze, gdy zostaje zapewniony jednoczasowy dostęp do otworów międzykręgowych i przedniej ściany kanału kręgowego. Dlatego wykorzystywane są różne sposoby operacyjne obejmujące dostępy: tylny, tylno-boczy, boczny, przedni i połączenie tych dojść w operacje dwu- lub kilkuetapowe. Głównym celem badania była wszechstronna ocena wybranych aspektów jakości życia osób po przebytym leczeniu operacyjnym kręgosłupa w odcinkach piersiowym i lędźwiowym spowodowanymi urazami, nowotworami i zmianami zapalnymi z uwzględnieniem dynamiki zmian w okresie 6-miesięcznej obserwacji oraz wpływu czynników na tę ocenę, takich jak: stan funkcjonalny, płeć, wykształcenie, miejsce zamieszkania oraz etiopatogeneza uszkodzeń kręgosłupa.

The main objective of this study was a comprehensive evaluation of some aspects of the quality of life in patients who have undergone surgical treatment of the vertebral column in the thoracic and/or lumbar segments, their condition caused by injuries, neoplasms, or inflammatory lesions. The sample of the prospective study comprised 143 surgical patients of the Clinic for Neurosurgery of the 5th Military Hospital with Polyclinic in Krakow, and the Clinic for Neurosurgery and Neurotraumatology of the University Hospital in Krakow, with disorders leading to damage to bony structures, the ligament-articular apparatus, and damage or the risk of damage of nerve elements in the thoracic and lumbar segments of the vertebral column On the basis of these studies the main predictive factors of the quality of life after surgical treatment turned out to be age, functional status measured with the Barthel ADL index, presence of depression as well as etiopathogenesis and the location of the disordered segment in the vertebral column. Gender and marital status of the patients were also important. The original study revealed the necessity of monitoring patients in regard of occurrence of major depressive disorder. Above all, this study established the need for a comprehensive evaluation of the patient’s condition, exceeding significantly the indications of their clinical condition.