Wpływ zakażenia wirusem HPV na przeżycie całkowite chorych na raka ustnej części gardła po progresji.
Autor: Katarzyna Bakalarska
Data: 24.10.2014
Źródło: Fakhry C et al. „Human Papillomavirus and Overall Survival After Progression of Oropharyngeal Squamous Cell Carcinoma” J Clin Oncol 32:3365-3373.
HPV (human papilloma virus) jest czynnikiem ryzyka zachorowania na raki płaskonabłonkowe ustnej części gardła. Zakażenie HPV wpływa bezpośrednio na rokowanie – w tej grupie chorych rzadziej dochodzi do wznowy choroby nowotworowej w porównaniu do chorych na HPV-negatywnego raka ustnej części gardła. W retrospektywnych badaniach stwierdzono istotną redukcję wznów lokoregionalnych, jednakże bez wpływu na występowanie przerzutów odległych. U 10-25% chorych na raka ustnej części gardła z zakażeniem HPV pomimo dobrego rokowania dochodzi jednak do wznowy. Jednak infekcja HPV na nieznaczny wpływ na przeżycie całkowite (OS – overall survival) chorych na raka ustnej części gardła, u których doszło do progresji choroby
Prezentowane badanie ma charakter retrospektywny i opiera się na chorych biorących udział w badaniach RTOG 0129 i RTOG 0522. Są to badania III fazy mające porównać standardową i przyspieszoną radioterapię w połączeniu z chemioterapią opartą na wysokich dawkach cisplatyny oraz połączeniu cetuksymabu i cisplatyny u chorych na raka głowy i szyi w III i IV stopniu zaawansowania. Wśród 1058 chorych na raka ustnej części gardła biorących udział w tych badaniach u 637 znany był status ekspresji p16 świadczącej o infekcji HPV. Progresja choroby wystąpiła u 105 z 450 chorych p16-pozytywnych oraz u 76 ze 187 chorych p16-negatywnych. Tych 181 chorych stanowiło populację badaną w prezentowanej publikacji.
Mediana czasu do wystąpienia progresji była podobna w grupie p-16 pozytywnej i p16-negatywnej (8,2 vs. 7,3 miesiąca). Progresja nastąpiła u większości chorych w pierwszym roku po zakończeniu leczenia (65% vs. 63%). U 100 chorych nastąpiła wznowa lokoregionalna (55,2%), u 72 chorych stwierdzono przerzuty odległe (39,8%), a u 9 chorych wystąpiła wznowa i przerzuty (5%).
Po obserwacji trwającej 4 lata stwierdzono, że 2-letni OS w grupie chorych p16-pozytywnych wyniósł 54,6% w porównaniu do 27,6% w grupie chorych p16-negatywnych (p=0,001). Do dobrze rokujących czynników w przypadku wznowy należą: p16-pozytywny status nowotworu i przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego wznowy. Natomiast występowanie przerzutów odległych i stopień T4 nowotworu zwiększają ryzyko zgonu po progresji w porównaniu do zaawansowania lokoregionalnego i stopnia T2-T3. Na niekorzystne rokowanie ma wpływ również nałóg tytoniowy obejmujący ponad 20 paczkolat.
Podsumowując – status HPV raka płaskonabłonkowego ustnej części gardła jest silnym i niezależnym czynnikiem predykcyjnym w przypadku wznowy po wcześniejszym leczeniu.
Mediana czasu do wystąpienia progresji była podobna w grupie p-16 pozytywnej i p16-negatywnej (8,2 vs. 7,3 miesiąca). Progresja nastąpiła u większości chorych w pierwszym roku po zakończeniu leczenia (65% vs. 63%). U 100 chorych nastąpiła wznowa lokoregionalna (55,2%), u 72 chorych stwierdzono przerzuty odległe (39,8%), a u 9 chorych wystąpiła wznowa i przerzuty (5%).
Po obserwacji trwającej 4 lata stwierdzono, że 2-letni OS w grupie chorych p16-pozytywnych wyniósł 54,6% w porównaniu do 27,6% w grupie chorych p16-negatywnych (p=0,001). Do dobrze rokujących czynników w przypadku wznowy należą: p16-pozytywny status nowotworu i przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego wznowy. Natomiast występowanie przerzutów odległych i stopień T4 nowotworu zwiększają ryzyko zgonu po progresji w porównaniu do zaawansowania lokoregionalnego i stopnia T2-T3. Na niekorzystne rokowanie ma wpływ również nałóg tytoniowy obejmujący ponad 20 paczkolat.
Podsumowując – status HPV raka płaskonabłonkowego ustnej części gardła jest silnym i niezależnym czynnikiem predykcyjnym w przypadku wznowy po wcześniejszym leczeniu.
