Zachowania zdrowotne i poczucie własnej skuteczności studentów w utrzymaniu zdrowia

Wstęp. Zachowania zdrowotne wywołują określone pozytywne lub negatywne skutki zdrowotne u osób, które je podejmują. Zachowania prozdrowotne są czynnikami pozytywnie skorelowanymi z aktualnym i przewidywanym stanem zdrowia. Ich ukształtowanie w dzieciństwie warunkuje prawidłowy rozwój oraz zachowanie optymalnej sprawności psychofizycznej do późnej starości. Istotną rolę w realizacji pozytywnych zachowań zdrowotnych pełni między innymi poczucie własnej skuteczności, pozwalające przewidzieć intencje i działania jednostki.

Cel. Celem pracy była próba oceny zachowań zdrowotnych oraz poznanie znaczenia poziomu poczucia własnej skuteczności studentów w utrzymaniu zdrowia.

Materiał i metody. Badanie przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego z użyciem takich narzędzi, jak kwestionariusz ankiety własnej konstrukcji oraz Skala Poczucia Własnej Skuteczności (GSES, Generalized Self Efficacy Scale) R. Schwarzera i M. Jerusalem. Badaniem objęto 105. studentów trzech kierunków Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.

Wyniki. Badani studenci przejawiali zachowania ryzykowne. Dotyczyły one: odżywiania, uprawiania sportu, palenia tytoniu, picia alkoholu, niekontrolowanych zachowań seksualnych, stosowania zabezpieczeń podczas stosunków seksualnych, przeprowadzania okresowych badań lekarskich, dbania o swoje bezpieczeństwo w czasie uprawiania sportu i jazdy samochodem. Badani w przeważającej większości prezentowali wysokie poczucie własnej skuteczności. W badaniach nie wykazano wpływu poczucia własnej skuteczności studentów na ich zachowania zdrowotne.

Wnioski. Rozpowszechnienie zachowań ryzykownych w badanej grupie wskazuje na potrzebę wprowadzenia skuteczniejszych działań edukacyjnych.

Introduction. Health behaviours have a specific (positive or negative) health effect. Positive health behaviours are factors which are positively correlated with the present and expected health condition. Engaging in positive health behaviours in childhood influences the proper development and the optimal mental and physical efficiency in old age. A vital part in the engagement in positive health behaviours is played, among others, by one’s feeling of self-efficacy which makes it possible to predict one’s intentions and activities.

Aim. The aim of this study was assessment the health behaviors and learning about meaning self-efficacy of students in maintaining health.

Material and methods. The study used a method of diagnostic survey. The research tool was a standardized questionnaire The General Self-Efficacy Scale (GSES) R. Schwarzer and M. Jerusalem. The population of study included students of three Faculties University of Science and Technology (AGH) in Cracow- a total of 105 people.

Results. The students who took part in the research showed risky behaviours. They related to their dietary habits, doing sport, smoking tobacco, drinking alcohol, uncontrolled sexual behaviour, not using condoms during sex intercourse, not undergoing regular medical checkups, not taking care of one’s safety while doing sport or going by car. The majority of respondents showed high feeling of self-efficacy. The research did not reveal the influence of the feeling of self- efficacy on the respondents’ health behaviours.

Conclusions. The widespread occurrence of risky health behaviours in the sample group calls for the need to introduce more effective educational activities.