Zmiany i stany przednowotworowe raków płaskonabłonkowych jamy ustnej i górnych dróg oddechowych

Raki płaskonabłonkowe jamy ustnej i górnych dróg oddechowych są jednymi z najczęstszych nowotworów w Polsce. Większość z nich nie jest rozpoznawana we wczesnej fazie choroby, wynikiem czego jest utrzymująca się od wielu lat niska przeżywalność chorych. Autor omawia histologiczne aspekty przemiany nowotworowej nabłonka wielowarstwowego płaskiego (dysplazja, rak in situ, neoplazja wewnątrznabłonkowa) i ewolucję systemów ich oceny mikroskopowej. Następnie przedstawia czynniki ryzyka, zmiany i stany przednowotworowe raków płaskonabłonkowych jamy ustnej i części środkowej gardła, krtani, części dolnej gardła, jamy nosowej i zatok przynosowych oraz nosogardzieli. Przedstawia zarys podłoża zmian genetycznych leżących u podstaw kancerogenezy w rakach tego obszaru i perspektywy postępowania diagnostycznego w jej wczesnych okresach.

Squamous cell carcinomas (SCCs) of the upper aerodigestive tract are one of the most common tumors in Poland. They are rarely diagnosed in early stages, hence survival is poor. The author presents histological features of neoplastic transformation within squamous epithelium (dysplasia, in situ carcinoma, intraepithelial neoplasia) and the evolution of grading systems. Then, the risk factors, precancerous lesions, and precancerous conditions of oral, oropharyngeal, laryngeal, laryngopharyngeal, sinonasal, and nasopharyngeal SCCs are discussed. The genetic background of carcinogenesis in head and neck region and perspectives of early diagnosis are outlined.