Zwiększone ryzyko oponiaka przy stosowaniu octanu cyproteronu
Działy:
Doniesienia naukowe
Aktualności
Na łamach BMJ przedstawiono wyniki kohortowego badania oceny ryzyka wystąpienia oponiaka związanego ze stosowaniem dużych dawek octanu cyproteronu, progestagenu wskazanego w klinicznym hiperandrogenizmie.
W badaniu wykorzystano SNDS, francuską bazę danych opieki zdrowotnej w latach 2007-2015. Uczestnicy 253 777 dziewcząt i kobiet w wieku 7-70 lat mieszkających we Francji, którzy rozpoczęli stosowanie octanu cyproteronu w latach 2007–2014. Uczestniczki otrzymały co najmniej jedną wysoką dawkę octanu cyproteronu i nie miały w historii oponiaka ani łagodnego guza mózgu. Uczestnicy zostali uznani za narażonych, gdy otrzymali skumulowaną dawkę co najmniej 3 g w ciągu pierwszych sześciu miesięcy (139 222 uczestników) i bardzo nieznacznie narażeni (grupa kontrolna), gdy otrzymali skumulowaną dawkę mniejszą niż 3 g (114 555 uczestników). Dodatkową analizą objęto 10 876 uczestników transpłciowych (od mężczyzn do kobiet).
Ogółem 69 oponiaków w grupie eksponowanej (w czasie 289 544 osobolat obserwacji) i 20 oponiaków w grupie kontrolnej (podczas 439 949 osobolat obserwacji) leczono operacyjnie lub radioterapią. Częstość występowania oponiaka w obu grupach wynosiła odpowiednio 23,8 i 4,5 na 100 000 osobolat (ryzyko względne 5,2, 95% przedział ufności 3,2 do 8,6; skorygowany współczynnik ryzyka 6,6, 95% przedział ufności 4,0 do 11,1). Skorygowany współczynnik ryzyka dla skumulowanej dawki octanu cyproteronu większej niż 60 g wyniósł 21,7 (10,8 do 43,5). Po rocznym odstawieniu cyproteronu octanu ryzyko wystąpienia oponiaka w grupie eksponowanej było 1,8-krotnie (1,0 do 3,2) większe niż w grupie kontrolnej. W analizie uzupełniającej obserwowano 463 kobiety z oponiakiem wśród 123 997 kobiet stosujących już octan cyproteronu w 2006 r. (ryzyko 383 na 100 000 osobolat w grupie o największej ekspozycji pod względem dawki skumulowanej). Oponiaki zlokalizowane w przedniej i środkowej podstawie czaszki, obejmujące obszar oczodołowo-klinowy, wydają się być specyficzne dla octanu cyproteronu. Dodatkowa analiza uczestników transpłciowych wykazała wysokie ryzyko wystąpienia oponiaka (3 na 14460 osobolat; 20,7 na 100 000 osobolat).
Zaobserwowano silną zależność dawka-efekt pomiędzy stosowaniem octanu cyproteronu a ryzykiem wystąpienia oponiaków wewnątrzczaszkowych. Po zaprzestaniu leczenia obserwowano zauważalne zmniejszenie ryzyka.
Ogółem 69 oponiaków w grupie eksponowanej (w czasie 289 544 osobolat obserwacji) i 20 oponiaków w grupie kontrolnej (podczas 439 949 osobolat obserwacji) leczono operacyjnie lub radioterapią. Częstość występowania oponiaka w obu grupach wynosiła odpowiednio 23,8 i 4,5 na 100 000 osobolat (ryzyko względne 5,2, 95% przedział ufności 3,2 do 8,6; skorygowany współczynnik ryzyka 6,6, 95% przedział ufności 4,0 do 11,1). Skorygowany współczynnik ryzyka dla skumulowanej dawki octanu cyproteronu większej niż 60 g wyniósł 21,7 (10,8 do 43,5). Po rocznym odstawieniu cyproteronu octanu ryzyko wystąpienia oponiaka w grupie eksponowanej było 1,8-krotnie (1,0 do 3,2) większe niż w grupie kontrolnej. W analizie uzupełniającej obserwowano 463 kobiety z oponiakiem wśród 123 997 kobiet stosujących już octan cyproteronu w 2006 r. (ryzyko 383 na 100 000 osobolat w grupie o największej ekspozycji pod względem dawki skumulowanej). Oponiaki zlokalizowane w przedniej i środkowej podstawie czaszki, obejmujące obszar oczodołowo-klinowy, wydają się być specyficzne dla octanu cyproteronu. Dodatkowa analiza uczestników transpłciowych wykazała wysokie ryzyko wystąpienia oponiaka (3 na 14460 osobolat; 20,7 na 100 000 osobolat).
Zaobserwowano silną zależność dawka-efekt pomiędzy stosowaniem octanu cyproteronu a ryzykiem wystąpienia oponiaków wewnątrzczaszkowych. Po zaprzestaniu leczenia obserwowano zauważalne zmniejszenie ryzyka.