Polski wynalazek – buty, które leczą stopę cukrzycową

Naukowcy z Sieci Badawczej Łukasiewicz – Łódzkiego Instytutu Technologicznego przy współpracy ze specjalistami z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi opracowali prototypowe rozwiązanie terapeutyczne w postaci obuwia ze zintegrowaną technologią terapii ran dla osób ze zdiagnozowanym zespołem stopy cukrzycowej. Projekt został dofinansowany w ramach programu MNiSW „Nauka dla społeczeństwa”.

• Naukowcy z Sieci Badawczej Łukasiewicz – Łódzkiego Instytutu Technologicznego w ramach projektu „Aktywne obuwie terapeutyczne dedykowane pacjentom z zespołem stopy cukrzycowej” we współpracy ze specjalistami z Uniwersytetu Medycznego opracowali prototypowe rozwiązanie terapeutyczne w postaci obuwia z zaimplementowaną technologią elektromagnetycznej terapii ran tzw. CoPTheN (Comprehensive Physical Therapy for Neuropathy)
• Nasze obuwie wykorzystuje specjalne wkładki, w których zostały zamontowane zminiaturyzowane emitery pola elektromagnetycznego i ultradźwięków. Dzięki temu udało się osiągnąć potwierdzony badaniami efekt przyspieszenia gojenia się ran, w szczególności ran tkanki łącznej – mówi prof. Ireneusz Majsterek
• Dzięki zastosowaniu tej technologii dochodzi także do zwiększenia przepływu krwi i lepszego krążenia, a więc szybszej regeneracji, a także działania przeciwobrzękowego czy antyzapalnego – wyjaśnia dr Robert Gajewski, specjalista w zakresie podologii

Szacuje się, że co 11. dorosły na świecie jest chory na cukrzycę. W Polsce osób ze zdiagnozowaną chorobą według ostatnich danych GUS jest 3,1 mln (prawie 8 proc. populacji). Szacunki Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej pokazują, że liczba ta przekroczy 4 mln w roku 2040 (ok. 11 proc. ludności kraju).

Jednym z powikłań cukrzycy jest zespół stopy cukrzycowej, czyli infekcje często prowadzące do destrukcji tkanek głębokich, w połączeniu z zaburzeniami neurologicznymi w obrębie stóp. Leczenie tego powikłania jest bardzo trudne ze względu na występujące u chorego zaburzenia czucia, w tym brak bólu, które prowadzą do powstawania trudno gojących się ran. To z kolei może prowadzić do martwicy tkanek i w konsekwencji konieczności amputacji palców, stopy lub nawet całej kończyny dolnej.

Telemedycyna korzystnym rozwiązaniem dla osób z zespołem stopy cukrzycowejDzięki telemedycynie chory nie musi już przeprowadzać (niekiedy skomplikowanej) operacji logistycznej, by dostać się do placówki medycznej. Czy jest to jednak z korzyścią dla pacjentów z zespołem stopy cukrzycowej? Odpowiedź przedstawiono w  „Advances in Wound Care”.

Projekt dofinansowany w ramach programu MNiSW „Nauka dla społeczeństwa”

W ostatnich latach zarówno w Polsce, jak i na świecie, dokonał się postęp technologiczny w zakresie rozwiązań umożliwiających zmiany w leczeniu i monitorowaniu tej choroby. Jedno z rozwiązań opracowali naukowcy z Sieci Badawczej Łukasiewicz – Łódzkiego Instytutu Technologicznego w ramach projektu „Aktywne obuwie terapeutyczne dedykowane pacjentom z zespołem stopy cukrzycowej”. Projekt został dofinansowany ze środków budżetu państwa w ramach programu ministra nauki i szkolnictwa wyższego pod nazwą „Nauka dla społeczeństwa”.

– Cukrzyca to olbrzymie wyzwanie i jednocześnie test dla środowisk medycznych i naukowych. Jednym z najważniejszych obszarów działalności Łukasiewicz – ŁIT są choroby cywilizacyjne, ich leczenie, zapobieganie oraz profilaktyka. Dlatego też, we współpracy z Uniwersytetem Medycznym w Łodzi, podjęliśmy się realizacji tego projektu jako naszego wkładu w walkę z tą groźną chorobą” – podkreśla dr hab. inż. Renata Żyłła, dyrektor instytutu.

Projekt jest realizowany w Centrum Materiałów Obuwniczych, Produktów Barwionych i Spożywczych w Łukasiewicz – ŁIT, zaś jego kierownikiem zarządzającym jest dr hab. inż. Katarzyna Ławińska, dyrektor centrum. 

Nowatorski bandaż „z prądem” leczący przewlekłe ranyNiedrogi opatrunek nowego typu, wykorzystując prąd elektryczny o niewielkim natężeniu, przyspiesza gojenie się przewlekłych ran nawet o 30 proc. Może być szczególnie przydatny dla osób z cukrzycą i chronić przed amputacjami.

Można uniknąć ponad połowy amputacji

– Zespół stopy cukrzycowej jest bardzo niebezpiecznym powikłaniem, które ogranicza aktywność zawodową osób nim dotkniętym, a niewłaściwie leczone lub w porę nierozpoznane może doprowadzić do amputacji. Dlatego też zasadniczym celem projektu jest ograniczenie następstw choroby, tj. postępującej niepełnosprawności oraz związanej z nią wymuszonej absencji zawodowej, a także wzrost świadomości społecznej w tym zakresie – mówi dr hab. inż. Katarzyna Ławińska.

– Brak systemu leczenia osób z zespołem stopy cukrzycowej, ale przede wszystkim brak specjalistycznych rozwiązań rynkowych w postaci np. odpowiedniego obuwia terapeutycznego sprawia, że dochodzi do wielu amputacji. Tymczasem ponad połowy z nich można byłoby uniknąć – podkreśla dyrektor centrum.

We wkładkach zamontowano emitery pola elektromagnetycznego i ultradźwięków

W ramach projektu zespół Łukasiewicz – ŁIT, przy współpracy ze specjalistami z Uniwersytetu Medycznego, opracował prototypowe rozwiązanie terapeutyczne w postaci obuwia dla osób ze zdiagnozowanym zespołem stopy cukrzycowej z zaimplementowaną technologią elektromagnetycznej terapii ran, tzw. CoPTheN (Comprehensive Physical Therapy for Neuropathy). 

– Nasze obuwie wykorzystuje, opracowane przez zespół projektowy, specjalne wkładki podeszwowe, w których zostały zamontowane zminiaturyzowane emitery pola elektromagnetycznego i ultradźwięków. Dzięki temu udało się osiągnąć potwierdzony badaniami efekt przyspieszenia gojenia się ran, w szczególności ran tkanki łącznej – podaje prof. dr hab. n. med. Ireneusz Majsterek, kierownik merytoryczny projektu. 

– Ponadto dzięki zastosowaniu tej technologii inne pozytywne efekty to zwiększenie przepływu krwi i lepsze krążenie, a więc szybsza regeneracja, a także działanie przeciwobrzękowe czy antyzapalne – dodaje dr Robert Gajewski, specjalista w zakresie podologii.

O kompleksowym leczeniu stopy cukrzycowej ►Wstępne, cząstkowe wyniki z realizacji pilotażu kompleksowego leczenia zespołu stopy cukrzycowej prowadzonego w Szpitalu Powiatowym w Szamotułach wskazują na możliwą redukcję amputacji stóp u chorych na zespół stopy cukrzycowej.

Kluczowym elementem całego układu terapeutycznego jest elektroniczny, programowalny sterownik. Umożliwia on zastosowanie terapii dostosowanej do aktywności zawodowej danego pacjenta w trakcie codziennego funkcjonowania. 

– Urządzenie posiada powszechnie stosowany w smartfonach port USB-C, dzięki czemu możemy prosto i szybko zaprogramować odpowiedni program terapeutyczny, w tym jego całkowity czas trwania, długość poszczególnych impulsów elektromagnetycznych/ultradźwiękowych, ich intensywność, częstotliwość. Programy można dostosować w zależności od potrzeb chorego – podkreśla lek. Mateusz Siwak, główny wykonawca prac badawczo-rozwojowych w projekcie.

Projekt niebawem będzie dostępny na rynku

Obecnie Łukasiewicz – ŁIT kończy realizację projektu, ale już myśli o kolejnych krokach w celu efektywnej komercjalizacji rozwiązania. Pierwszym z nich jest zgłoszenie wynalazku zarówno do krajowego, jak i Europejskiego Urzędu Patentowego. Kolejnym będzie nawiązanie współpracy z partnerami biznesowymi dzięki czemu możliwy będzie dalszy rozwój i wdrożenie obuwia na rynek Polski, a być może nawet europejski.