Stosowanie glikokortykosteroidów dwukrotnie zwiększa ryzyko cukrzycy

Z badań naukowców wynika, że osoby leczone ogólnoustrojowymi sterydami są 2,6 razy bardziej narażone na wystąpienie cukrzycy typu 2 niż nieleczone tymi lekami. Naukowcy apelują zwłaszcza do lekarzy POZ przepisujących glikokortykosteroidy, żeby byli świadomi takiego ryzyka.

Glikokortykosteroidy (potocznie nazywane sterydami) są stosowane w leczeniu szerokiego zakresu stanów zapalnych oraz chorób autoimmunologicznych, w tym astmy i reumatoidalnego zapalenia stawów, a także nowotworów i innych problemów medycznych.

Sterydy stosowane ogólnoustrojowo podnoszą poziom cukru we krwi

Chociaż są bardzo skuteczne, mają wiele działań niepożądanych, m.in. podnoszą poziom cukru we krwi oraz – co teraz udowodniono – sprzyjają rozwojowi cukrzycy. Efekt ten jest silniejszy w przypadku glikokortykosteroidów podawanych w tabletkach i zastrzykach niż tych w postaci inhalatorów, kremów oraz kropli.

Naukowcy z zespołu dr Rajny Golubic z Uniwersytetu Oksfordzkiego porównali częstość rozwoju cukrzycy u pacjentów szpitalnych, którzy otrzymywali ogólnoustrojowe glikokortykosteroidy (tabletki, zastrzyki lub wlewy) oraz u osób leczonych innymi metodami. Grupa badawcza liczyła ponad 17,2 tys. osób. Żadna z nich na początku eksperymentu nie miała cukrzycy ani nie przyjmowała ogólnoustrojowych GKS.

Lekami, które uwzględniono w badaniu, były m.in. prednizolon, hydrokortyzon i deksametazon.

Finalnie u 316, czyli 1,8 proc., pacjentów już podczas pobytu w szpitalu rozwinęła się cukrzyca. Dalsze analizy wykazały, że po uwzględnieniu wieku i płci było to 2,6 razy częściej niż w przypadku osób nieleczonych tymi lekami. Wyniki ogłoszono podczas dorocznego spotkania Europejskiego Stowarzyszenia Badań nad Cukrzycą (EASD) w Madrycie.

Naukowcy przestrzegają lekarzy przed ryzykiem związanym z terapią glikokortykosteroidami

– Nasze wyniki umożliwiają personelowi klinicznemu lepiej oszacować prawdopodobieństwo wystąpienia cukrzycy u pacjentów i mogą pomóc w skuteczniejszym planowaniu opieki – stwierdziła dr Golubic.

– Badaliśmy pacjentów szpitalnych, ale tabletki z glikokortykosteroidami mogą być też przepisywane przez lekarzy rodzinnych, np. na astmę i reumatoidalne zapalenie stawów, dlatego ważne jest, aby oni również byli świadomi istnienia takiego związku – dodała.

Jej zdaniem omawiane badanie pokazuje również, w jaki sposób rutynowo zbierane dane kliniczne mogą być wykorzystywane do pomocy osobom chorym na cukrzycę.

Przeczytaj także: „Edukacja pacjentów z cukrzycą to mniejsze ryzyko powikłań ”.