Czy mesalazyna jest skuteczna w leczeniu zespołu jelita drażliwego?

Zgodnie z aktualną wiedzą, jednym ze zjawisk zaangażowanych w patogenezę zespołu jelita drażliwego (ang. irritable bowel syndrome - IBS) jest małego stopnia zapalenie, toczące się w ścianie jelita. Nie jest dokładnie znana przyczyna pobudzenia procesów immunologicznych, prawdopodobnie istotną rolę odgrywa czynnik genetyczny, czynnik stresowy, atopia, zakażenia przewodu pokarmowego w wywiadzie czy zaburzenia w zakresie mikrobiomu jelitowego.

Jednym z leków o udowodnionym działaniu przeciwzapalnym jest mesalazyna. Wykazano między innymi, że może ona zmniejszać ilość komórek immunologicznie pobudzonych (w tym komórek tucznych) w ścianie jelita grubego u chorych z IBS. Stąd są przesłanki teoretyczne, by dokonać oceny przydatności zastosowania tego leku w terapii IBS. Na łamach czasopisma Gut ukazały się wyniki wieloośrodkowego badania III fazy, randomizowanego i kontrolowanego placebo, w którym oceniano skuteczność mesalazyny w terapii IBS.
Diagnozę IBS stawiano na podstawie Kryteriów Rzymskich III. Chorzy otrzymywali mesalazynę w dawce 800 mg lub placebo – trzy razy dziennie przez 12 tygodni, a następnie poddani byli 12-tygodniowej obserwacji. Głównym punktem końcowym badania było zmniejszenie nasilenia bólu/dyskomfortu w jamie brzusznej przez co najmniej połowę czasu trwania badania.
W badaniu uczestniczyło 185 chorych. Główny punkt końcowy osiągnięto u 68.6% osób otrzymujących mesalazynę i u 67.4% osób z grupy placebo (p=0.87).
Pomimo że wykonane dodatkowo subanalizy wykazały pewne trendy, stawiające w nieco korzystniejszym świetle zastosowanie mesalazyny u chorych z IBS, wydaje się na chwile obecną, że nie ma podstaw do rekomendowania tego leku w omawianej grupie pacjentów.