Jaki typ polipów jelita grubego wykrywa próba gwajakolowa?

Próba gwajakolowa stanowi jeden z wariantów badania na krew utajoną w stolcu. Jest jednym z częściej wykonywanych badań laboratoryjnych w ramach nieinwazyjnej, wstępnej diagnostyki raka jelita grubego. Przydatność próby gwajakolowej w diagnostyce polipów gruczołowych jelita grubego jest jednak umiarkowana bądź słaba.

Na łamach czasopisma International Journal of Cancer ukazała się bardzo interesująca analiza, pochodząca z Bawarii w Niemczech, w której podjęto próbę oceny, w jakich rodzajach polipów gruczołowych jelita grubego próba gwajakolowa częściej wypada dodatnio, a w jakich przypadkach jej przydatność diagnostyczna jest szczególnie zła.
Badanie objęło bardzo dużą grupę chorych. Punktem odniesienia była ocena kolonoskopowa – autorzy przeanalizowali ponad 200000 kolonoskopii, wykonywanych najczęściej w ramach badań przesiewowych dla wczesnego wykrywania raka jelita grubego. Głównym ocenianym parametrem statystycznym był wskaźnik wiarygodności (ang. likelihood ratio –LR), który oznacza stopień, w jakim wynik testu zmienia prawdopodobieństwo obecności danej zmiennej, cechy u konkretnej osoby.
Wykazano, że LR w przypadku gruczolaków < 1 cm wynosił 1,1, ale już dla zmian > 2 cm rósł istotnie do wartości 2,5. Wyższe prawdopodobieństwo wyniku dodatniego próby gwajakolowej dotyczyło polipów uszypułowanych niż zmian płaskich. Wykazano również, że obecność polipów kosmkowych oraz cewkowo-kosmkowych, a także dysplazja w obrębie polipa częściej była powiązana z dodatnim wynikiem badania kału na krew utajoną. Zdecydowanie mniejszą przydatność badanie to miało w przypadku zmian zlokalizowanych w proksymalnej połowie okrężnicy.