Jakie czynniki wpływają na wykrywalność gruczolaków jelita grubego w kolonoskopii?

Kluczowym celem narodowych programów kolonoskopowych badań przesiewowych w ramach skriningu raka jelita grubego jest wykrywanie stanów przedrakowych – gruczolaków. Wciąż trwają badania nad tym, jak skuteczniej wykrywać polipy gruczołowe i tym samym – jak zwiększyć skuteczność kolonoskopii terapeutycznej w zapobieganiu rakowi jelita grubego. W jednym z ostatnich wydań czasopisma Endoscopy opublikowano pracę, która przedstawia w tym kontekście dane zgromadzone w ramach The English Bowel Cancer Screening Programme.

Kluczowym celem narodowych programów kolonoskopowych badań przesiewowych w ramach skriningu raka jelita grubego jest wykrywanie stanów przedrakowych – gruczolaków. Wciąż trwają badania nad tym, jak skuteczniej wykrywać polipy gruczołowe i tym samym – jak zwiększyć skuteczność kolonoskopii terapeutycznej w zapobieganiu rakowi jelita grubego. W jednym z ostatnich wydań czasopisma Endoscopy opublikowano pracę, która przedstawia w tym kontekście dane zgromadzone w ramach The English Bowel Cancer Screening Programme.
Wskazaniem do wykonania kolonoskopii w omawianym badaniu był dodatni wynik testu na obecność utajonej krwi w kale. Oceniano metodą analizy multiwariancji zależność między wykrywalnością gruczolaków jelita grubego (jeden lub więcej gruczolaków, zaawansowany gruczolak, gruczolak prawostronny i całkowita ilość gruczolaków) a: przygotowaniem jelita do badania, osiągnięciem kątnicy (kompletnością badania), czasem wyprowadzania endoskopu z jelita, retrowersją w odbytnicy, doświadczeniem kolonoskopisty, użyciem leków antyspazmolitycznych, sedacją oraz porą dnia, w której wykonywane było badanie.
Przeanalizowano 31088 kolonoskopii. Wykazano, że istotnie powiązane z wyższą wykrywalnością gruczolaków jelita grubego były następujące elementy: osiągnięcie kątnicy (kompletność badania), dłuższy czas wyprowadzania endoskopu z jelita, lepsze przygotowanie jelita do kolonoskopii, zastosowanie dożylnie leków antyspazmolitycznych oraz wykonywanie badania we wcześniejszych godzinach pracy. Istotne znaczenie miało także doświadczenie osoby wykonującej badanie. Natomiast nie wykazano wpływu na wykrywalność gruczolaków faktu czy badanie wykonywane było w sedacji czy bez niej.
Autorzy podsumowują, że z praktycznego punktu widzenia skuteczność kolonoskopisty w wykrywaniu gruczolaków jelita grubego zależy od jego doświadczenia, ale istotny wpływ na efektywność badania może mieć także zmęczenie operatora. Odpowiednie przygotowanie jelita do badania, uważna i niepospieszna obserwacja całego jelita grubego oraz jego dobre przygotowanie, w tym zastosowanie leków antyspazmolityczych, mogą dodatkowo poprawić przydatność kolonoskopii w wykrywaniu stanów przedrakowych jelita grubego.