Mikroflora jelitowa w chorobach przewodu pokarmowego w trakcie UEGW 2011 w Stockholmie
Autor: Izabela Żmijewska
Data: 09.11.2011
Źródło: Arumugam M, Raes J, Pelletier E, et al. Enterotypes of the human gut microbiome. Nature 2011; 473: 174-80./IPC
Po raz drugi z rzędu podczas UEGW odbyła się dwudniowa konferencja pt: „ Today’s science; tomorrow’s medicine”. Celem konferencji jest promowanie nowych, innowacyjnych, mających szczególne znaczenie kliniczne dziedzin medycyny.
W tym roku tematem przewodnim była mikroflora jelitowa i jej rola w chorobach przewodu pokarmowego. Cykl wykładów został przygotowany i przeprowadzony przez najlepszych ekspertów gastroenterologów zainteresowanych tą niezwykle ciekawą dziedziną mikrobiologii. Gospodarzami spotkania byli: światowej sławy mikrobiolog prof. Joel Dore i gastroenterolog prof. Jean-Frederic Colombel z Francji oraz prof. Severine Vermeire z Belgii. Wśród zaproszonych ekspertów znajdowali się m.in. tak wybitni naukowcy jak: prof. Dusko Erlich z Francji, prof. Willem de Vos z Holandii, prof. Eammonn Quigley z Irlandii. Wykłady miały charakter interaktywny, a ich głównym celem był prosty przekaz najnowszej wiedzy z zakresu mikrobiologii
i immunologii w aspekcie praktycznym i klinicznym.
Podczas trwania sympozjum omawiano i dyskutowano w poszczególnych sesjach następujące zagadnienia :
1) Rola mikroflory jelitowej i jej związek z otyłością, cukrzycą i zespołem metabolicznym (Microbiota in obesity and diabetes: Of mice and Man ?
– prowadzenie prof. Joel Dore i Olaf Pedersen). W trakcie sesji poruszano też związek pomiędzy rodzajem mikroflory jelitowej a powodzeniem leczenia operacyjnego otyłości oraz sposoby jej modulacji za pomocą pre
i probiotyków.
2) Rola mikroflory jelitowej w chorobach zapalnych jelit ( The micro biota and IBD – prowadzenie prof. Jean Frideric Colombel i A. Darfeuille-Michaud). W trakcie sesji przedstawiano oryginalne prace dotyczące nowoczesnych metod diagnozowania dysbiozy jako czynnika prognostycznego w chorobach zapalnych jelit.
3) Rola mikroflory jelitowej w nowotworach przewodu pokarmowego i zespole jelita nadwrażliwego ( Cancer and IBS – Role of Gut flora – prowadzenie prof. Hillary Flint, Wielka Brytania i Eammonn Quigley, Irlandia). W trakcie sesji dyskutowano nad wpływem mikroflory i jej produktów przemiany materii na proces indukowania zmian zapalnych błon śluzowych oraz jaką rolę odgrywają mikroorganizmy w kancerogenezie. Szczególną uwagę zwrócono na patogenne szczepy Escherichia coli zasiedlające błony śluzowe pacjentów z chorobą Crohna i nowotworami jelita grubego oraz udział tej bakterii w promowaniu i regulacji angiogenezy w nowotworach.
Na uwagę zasługuje także wykład plenarny otwierający konferencję UEGW wybitnego naukowca prof. Dusko Erlich z Francji (Evidence emerges that colon cancer may be a bacteria-related disease), który wykazał związek pomiędzy bakteriami a rakiem jelita grubego. W modelu zwierzęcym myszy pozbawione flory jelitowej (germ-free mice) kolonizowane przez mikroflorę jelitową pacjentów z rakiem jelita grubego po kilku tygodniach rozwijały zmiany przednowotworowe w jelitach. Natomiast grupa prof. Sobhani wykazała, że mikroflora jelitowa pacjentów
z nowotworami jelita grubego różni się znacznie od tej od osób zdrowych.
4) Rola mikroflory jelitowej w regulacji odpowiedzi immunologicznej w procesach zapalnych w przewodzie pokarmowym (Microbes host interactions In immune-mediation and intestinal inflammation – prowadzenie prof. Yehuda Chowers, Izrael i Stefan Schreiber, Niemcy). Prezentowane prace dotyczyły analizy częstości występowania dysbiozy i jej roli w ocenie ryzyka wystąpienia choroby u krewnych pacjentów z chorobami zapalnymi jelit, roli bakterii patogennych z grupy Escherichia Coli we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego, kluczowej roli bariery jelitowej jako bariery immunologicznej całego organizmu, oraz roli cząsteczek microRNA w modulacji ludzkich genów przez bakterie jelitowe.
5) Modulacja mikroflory jelitowej za pomocą diety i żywności funkcjonalnej oraz rekonstrukcja mikroflory jelitowej (Microbiota modulation: Diet, functional foods and micro biota re construction – prowadzenie prof. Harry Flint, Wielka Brytania oraz prof. Willem de Vos, Holandia). W trakcie sesji omawiano wpływ diety na skład mikroflory jelitowej, możliwości jej modulacji przy pomocy prebiotyków i probiotyków, przedstawiono nowe obiecujące szczepy
probiotyczne, mogące mieć w niedalekiej przyszłości zastosowanie praktyczne. Prof. Willem de Vos omówił nowy projekt badawczy realizowany
z ośrodkami gastroenterologicznymi w Holandii, dotyczący molekularnej analizy mikroflory jelitowej u pacjentów po zabiegach transplantacji bakterii jelitowych w różnych chorobach przewodu pokarmowego.
6) Nowoczesne metody analizy mikroflory jelitowej (technomika) (Microbiota assessment: The – Omics resolution – prowadzenie prof. Dusko Erlich, Francja i Mark Morrison, Australia). Prof. Joel Dore przedstawił aktualny stan wiedzy dotyczącej diagnostyki mikrobiologicznej flory jelitowej (Understanding the micro biota: How much do we need/want?). W trakcie pozostałych wykładów omówiono nowoczesne, rewolucyjne metody diagnozowania dysbiozy i eubiozy takie jak: techniki sekwencjonowania, metagenomika, metratranskryptomika, metaproteomika i metabolomika.
7) Mikroflora jelitowa w nowotoworach jelita grubego, chorobach wątroby
i zaburzeniach czynnościowych przewodu pokarmowego (Microbiota
in colorectal cancer, liver disease and functional GI disorders – prowadzenie prof. Guy Boexkxstaens, Belgia i Jonathan Rhodes, Wielka Brytania). W sesji zamykającej konferencję prof. Rhodes z Wielkiej Brytanii przedstawił aktualny stan wiedzy na temat roli bakterii w chorobach nowotworowych przewodu pokarmowego, prof. Magnus Simren ze Szwecji przedstawił stanowisko grupy roboczej opracowującej Kryteria Rzymskie dotyczące istotnej roli bakterii jelitowych w zespole jelita nadwrażliwego, prof. Peter Whorwell przedstawił dowody przemawiające na korzyść stosowania niewchłanianych antybiotyków i wybranych szczepów probiotycznych jako leczenia przyczynowego w zespole jelita nadwrażliwego, a prof. Anthony Fodor
ze Stanów Zjednoczonych przedstawił związek mikroflory jelitowej
z gruczolakami w jelicie i stłuszczeniem wątroby na wybranych przypadkach klinicznych.
W trakcie konferencji UEGW w Stockholmie przedstawiono także fascynujące doniesienia publikowane w ostatnich miesiącach w czasopiśmie Nature, dotyczące:
1) Dokładnej analizy genomu bakteryjnego w przewodzie pokarmowym zakończonej przez konsorcjum MetaHIT (Metagenomics of the Human Intestinal Tract). Aktualnie zidentyfikowano ponad 3 miliony genów zawartych w bakteriach jelitowych, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu.
Qin J, Li R, Raes J, et al. A human gut microbial gene catalogue established by metagenomic sequencing. Nature 2010; 464: 59-65.
2) Różnic w składzie mikroflory jelitowej i występowania tzw. enterotypów charakterystycznych dla poszczególnych grup ludzi. W populacji ludzkiej ustalono, że występują trzy główne enterotypy bakteryjne, które mają ścisły związek z grupami krwi. Dokładne poznanie enterotypów bakteryjnych być może pozwoli na spełnienie marzeń o spersonalizowanym leczeniu, odpowiednim dobieraniu diet, leków, suplementów diety - w tym probiotyków,
z dobrym efektem terapeutycznym w wielu nieuleczalnych do tej pory chorobach.
i immunologii w aspekcie praktycznym i klinicznym.
Podczas trwania sympozjum omawiano i dyskutowano w poszczególnych sesjach następujące zagadnienia :
1) Rola mikroflory jelitowej i jej związek z otyłością, cukrzycą i zespołem metabolicznym (Microbiota in obesity and diabetes: Of mice and Man ?
– prowadzenie prof. Joel Dore i Olaf Pedersen). W trakcie sesji poruszano też związek pomiędzy rodzajem mikroflory jelitowej a powodzeniem leczenia operacyjnego otyłości oraz sposoby jej modulacji za pomocą pre
i probiotyków.
2) Rola mikroflory jelitowej w chorobach zapalnych jelit ( The micro biota and IBD – prowadzenie prof. Jean Frideric Colombel i A. Darfeuille-Michaud). W trakcie sesji przedstawiano oryginalne prace dotyczące nowoczesnych metod diagnozowania dysbiozy jako czynnika prognostycznego w chorobach zapalnych jelit.
3) Rola mikroflory jelitowej w nowotworach przewodu pokarmowego i zespole jelita nadwrażliwego ( Cancer and IBS – Role of Gut flora – prowadzenie prof. Hillary Flint, Wielka Brytania i Eammonn Quigley, Irlandia). W trakcie sesji dyskutowano nad wpływem mikroflory i jej produktów przemiany materii na proces indukowania zmian zapalnych błon śluzowych oraz jaką rolę odgrywają mikroorganizmy w kancerogenezie. Szczególną uwagę zwrócono na patogenne szczepy Escherichia coli zasiedlające błony śluzowe pacjentów z chorobą Crohna i nowotworami jelita grubego oraz udział tej bakterii w promowaniu i regulacji angiogenezy w nowotworach.
Na uwagę zasługuje także wykład plenarny otwierający konferencję UEGW wybitnego naukowca prof. Dusko Erlich z Francji (Evidence emerges that colon cancer may be a bacteria-related disease), który wykazał związek pomiędzy bakteriami a rakiem jelita grubego. W modelu zwierzęcym myszy pozbawione flory jelitowej (germ-free mice) kolonizowane przez mikroflorę jelitową pacjentów z rakiem jelita grubego po kilku tygodniach rozwijały zmiany przednowotworowe w jelitach. Natomiast grupa prof. Sobhani wykazała, że mikroflora jelitowa pacjentów
z nowotworami jelita grubego różni się znacznie od tej od osób zdrowych.
4) Rola mikroflory jelitowej w regulacji odpowiedzi immunologicznej w procesach zapalnych w przewodzie pokarmowym (Microbes host interactions In immune-mediation and intestinal inflammation – prowadzenie prof. Yehuda Chowers, Izrael i Stefan Schreiber, Niemcy). Prezentowane prace dotyczyły analizy częstości występowania dysbiozy i jej roli w ocenie ryzyka wystąpienia choroby u krewnych pacjentów z chorobami zapalnymi jelit, roli bakterii patogennych z grupy Escherichia Coli we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego, kluczowej roli bariery jelitowej jako bariery immunologicznej całego organizmu, oraz roli cząsteczek microRNA w modulacji ludzkich genów przez bakterie jelitowe.
5) Modulacja mikroflory jelitowej za pomocą diety i żywności funkcjonalnej oraz rekonstrukcja mikroflory jelitowej (Microbiota modulation: Diet, functional foods and micro biota re construction – prowadzenie prof. Harry Flint, Wielka Brytania oraz prof. Willem de Vos, Holandia). W trakcie sesji omawiano wpływ diety na skład mikroflory jelitowej, możliwości jej modulacji przy pomocy prebiotyków i probiotyków, przedstawiono nowe obiecujące szczepy
probiotyczne, mogące mieć w niedalekiej przyszłości zastosowanie praktyczne. Prof. Willem de Vos omówił nowy projekt badawczy realizowany
z ośrodkami gastroenterologicznymi w Holandii, dotyczący molekularnej analizy mikroflory jelitowej u pacjentów po zabiegach transplantacji bakterii jelitowych w różnych chorobach przewodu pokarmowego.
6) Nowoczesne metody analizy mikroflory jelitowej (technomika) (Microbiota assessment: The – Omics resolution – prowadzenie prof. Dusko Erlich, Francja i Mark Morrison, Australia). Prof. Joel Dore przedstawił aktualny stan wiedzy dotyczącej diagnostyki mikrobiologicznej flory jelitowej (Understanding the micro biota: How much do we need/want?). W trakcie pozostałych wykładów omówiono nowoczesne, rewolucyjne metody diagnozowania dysbiozy i eubiozy takie jak: techniki sekwencjonowania, metagenomika, metratranskryptomika, metaproteomika i metabolomika.
7) Mikroflora jelitowa w nowotoworach jelita grubego, chorobach wątroby
i zaburzeniach czynnościowych przewodu pokarmowego (Microbiota
in colorectal cancer, liver disease and functional GI disorders – prowadzenie prof. Guy Boexkxstaens, Belgia i Jonathan Rhodes, Wielka Brytania). W sesji zamykającej konferencję prof. Rhodes z Wielkiej Brytanii przedstawił aktualny stan wiedzy na temat roli bakterii w chorobach nowotworowych przewodu pokarmowego, prof. Magnus Simren ze Szwecji przedstawił stanowisko grupy roboczej opracowującej Kryteria Rzymskie dotyczące istotnej roli bakterii jelitowych w zespole jelita nadwrażliwego, prof. Peter Whorwell przedstawił dowody przemawiające na korzyść stosowania niewchłanianych antybiotyków i wybranych szczepów probiotycznych jako leczenia przyczynowego w zespole jelita nadwrażliwego, a prof. Anthony Fodor
ze Stanów Zjednoczonych przedstawił związek mikroflory jelitowej
z gruczolakami w jelicie i stłuszczeniem wątroby na wybranych przypadkach klinicznych.
W trakcie konferencji UEGW w Stockholmie przedstawiono także fascynujące doniesienia publikowane w ostatnich miesiącach w czasopiśmie Nature, dotyczące:
1) Dokładnej analizy genomu bakteryjnego w przewodzie pokarmowym zakończonej przez konsorcjum MetaHIT (Metagenomics of the Human Intestinal Tract). Aktualnie zidentyfikowano ponad 3 miliony genów zawartych w bakteriach jelitowych, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu.
Qin J, Li R, Raes J, et al. A human gut microbial gene catalogue established by metagenomic sequencing. Nature 2010; 464: 59-65.
2) Różnic w składzie mikroflory jelitowej i występowania tzw. enterotypów charakterystycznych dla poszczególnych grup ludzi. W populacji ludzkiej ustalono, że występują trzy główne enterotypy bakteryjne, które mają ścisły związek z grupami krwi. Dokładne poznanie enterotypów bakteryjnych być może pozwoli na spełnienie marzeń o spersonalizowanym leczeniu, odpowiednim dobieraniu diet, leków, suplementów diety - w tym probiotyków,
z dobrym efektem terapeutycznym w wielu nieuleczalnych do tej pory chorobach.
Przegląd Gastroenterologiczny
